Alman İktisat Enstitüsü (IW) tarafından yapılan hesaplamalara nazaran, Çin’e Alman şirketlerinin yatırımları 2016’dan sonra istikrarlı bir düşüşün akabinde son iki yılda değerli ölçüde arttı.
IW’ın bilgilerine nazaran, Alman şirketleri, Alman hükümetinin Çin’e olan ekonomik bağımlılık istikametindeki artan kaygılara karşın geçen yıl bu ülkeye 11,5 milyar Euro’lik rekor seviyede yatırım yaptı.
BÜYÜK ÇOĞUNLUĞU ÇİN’DEKİ KÂRLARINDAN GELDİ
Alman şirketlerinin Çin’de yatırımlarının büyük çoğunluğu bu ülkede elde ettiği kârlardan geldi.
Rhodium Group tarafından geçen yıl yapılan bir araştırmaya nazaran ise 2019 ile 2021 yılları ortasında Çin’deki Alman yatırımlarının üçte birinin ülkenin üç büyük araba üreticisi Volkswagen (VW), BMW ve Mercedes-Benz’in yanı sıra kimya kümesi BASF’den geldi.
IW dış ticaret uzmanı Jürgen Matthes, Alman iktisadı gazetesi Handelsblatt’a yaptığı değerlendirmede, “yakın gelecekte bir savaş çıkarsa, Alman iktisadı muazzam boyutlarda bir krizle karşı karşıya kalacağını” belirterek” “Bu nedenle, kritik bağımlılıkları azaltmanın tam vakti. Lakin bu yakında istatistiklerde görünmezse, siyasetçiler harekete geçmek zorunda kalacak.” sözünü kullandı.
ÇİN’E KARŞI DIŞ TİCARET AÇIĞI 84,1 MİLYAR EURO
Almanya’nın toplam ithalatının yüzde 12,8’i Çin’den geliyor. Ülkenin Çin’den bir sonraki en büyük ticaret ortağı ise yaklaşık yüzde 8 ile Hollanda. Hollanda’yı da ABD izliyor.
İhracatta ise Çin, Almanya’nın ihracatında dördüncü sırada yer alıyor. Alman eserlerinin en değerli ihracat pazarları sıralamasında başı ABD çekerken, onu Fransa ve Hollanda izliyor.
Almanya’nın Çin’e karşı 2010’da 23,5 milyar Euro olan dış ticaret açığının geçen yıl 84,1 milyar Euro’ya yükselmesi de dikkati çekiyor.
Alman şirketleri, bilhassa ender toprak elementleri yahut magnezyum üzere kritik ham hususlar kelam konusu olduğunda, Çin’den yapılan ithalata bağımlı kalıyor.
Alman Sanayi Federasyonu’nun (BDI) tahliline nazaran, Almanya’ya ithal edilen tüm ender elementlerin yaklaşık yüzde 94’ün Çin’den geliyor. Başka kritik ham hususlar için de benzeri halde Almanya Çin’e büyük bağımlılık yaşıyor.
Bazı Alman şirketlerinin, karlarının büyük bir kısmının Çin’den gelmesi de dikkati çekiyor. Alman araba üreticileri VW , Mercedes ve BMW gelirlerinin yüzde 30’dan fazlası Çin’den geliyor.
ÇİN’E BAĞIMLILIK TARTIŞMA KONUSU
Çin, son 7 yıldır Almanya’nın en büyük ticaret ortağı olarak kayıtlara geçerken, Alman kamuoyu, son periyotta Rusya’ya güç bağımlılığının “enerji kriziyle” sonuçlanmasının akabinde Çin’e olan ekonomik bağımlılığı tartışıyor.
Alman hükümeti de aylardır Alman şirketlerinin Çin’e bağımlılığı konusunda uyarıyor.
Başbakan Olaf Scholz, Alman şirketler “tüm yumurtalarını tek sepete koymamalı” ikazında bulunuyor.
ALMANYA-ÇİN İLİŞKİLERİ
Başta ABD, Kanada ve Avustralya olmak üzere Batılı ülkeler, iktisadını ve tesirini genişleten Çin karşısında daha sert tavır sergilemeye başlarken, Almanya’nın, ticari münasebetlerini siyasetten önde tutarak buna yanaşmadığı gözleniyor.
Çin’in Avrupa Birliği (AB) ülkeleri dahil olmak üzere, altyapı ve teknoloji üzere kritik bölümlerde de yatırım ve satın alma yoluyla Avrupa’da aktifliğini artırması, kamuoyunda uzun müddettir tartışma konusu oluyor.
Avrupa’nın en büyük iktisadına sahip Almanya’nın Çin ile ekonomik alakalarının siyasi alakalar üzerinde belirleyici bir rol oynaması da kıtada tenkitlere yol açıyor.
Eski Almanya Başbakanı Angela Merkel, 16 yıllık iktidarı periyodunda Çin’i 12 defa ziyaret etti.
Hükümet, insan haklarından fazla ekonomik alakalara öncelik veriyordu. Merkel periyodu Çin siyaseti muhalifler tarafından sıkça eleştirilirken, Başbakan Olaf Scholz’un da Merkel’e misal bir yaklaşımla ticari istikrarları göz önünde bulundurarak Çin ile ekonomik iş birliğine devam etmesi dikkati çekiyor.
ÇİN’İN GLOBAL İKTİSADA AÇILMASINDAN YARARLANIYOR
AB, Çin’i birlik için müzakere ortağı olmakla birlikte ekonomik ve sistemik bir rakip olarak görürken, ihracat yüklü bir iktisada sahip olan Almanya, yıllardır Çin’in global iktisada açılmasından en çok yararlanan ülkelerden biri pozisyonunda bulunuyordu.
Alman otomobilleri ve makineleri Çin’de ağır talep görüyor. Çin’e yapılan ihracat, son 10 yılda Almanya’nın 2. Dünya Savaşı sonrası en uzun ekonomik büyümesini desteklerken, Çin, 2016 yılında Almanya’nın en büyük ticaret ortağı oldu.
Almanya’nın Çin’e bağımlılığı dış ticaret, tedarik zincirleri yahut büyük pazar konusunda dikkati çekiyor. Almanya’nın elektrikli arabalar için kıymeti giderek artan lityum bataryalar ve az toprak elementleri üzere ham unsurlarda bile Çin’e “güçlü bir ithalat bağımlılığı” olduğu görülüyor.
TİCARET HACMİ 245 MİLYAR EURO’YU AŞTI
Geçen yıllarda dünya çapında tedarik zincirlerini önemli formda bozan Şanghay’daki Kovid-19 karantinası, Alman iktisadının Çin’den gelen birincil ve orta eserlere ne kadar bağımlı olduğunu da ortaya koydu.
Alman Dış Ticaret Odası (AHK) datalarına nazaran, Çin’de yaklaşık 5 bin Alman şirketi faaliyet gösteriyor. Almanya’da 1,1 milyon kişilik istihdam, Çin ile ticarete bağlı durumda.
Çin pazarı, başta Alman araba üreticileri olmak üzere Alman şirketleri için hem satış hem de büyüme açısından büyük değer taşıyor. Alman şirketleri, global pazar için Çin’deki en son teknolojileri geliştiriyor ve test ediyor.
Çin, son 7 yıldır Almanya’nın en büyük ticaret ortağı olurken, iki ülke ortasındaki ticaret hacmi 2021’de 245 milyar Euro’yu (246 milyar dolar) aştı. (AA)