Anayasa Mahkemesi, AKP’nin Yassıada’da “Demokrasi ve Özgürlükler Adası” projesini kontrolden kaçırarak yaptırabilmek için kanuna 2013 yılında eklediği maddeyi iptal etti.
Anayasa Mahkemesi, iptal kararını Danıştay Altıncı Dairesi’nin itirazı üzerine verdi.
Danıştay Altıncı Dairesi müracaat kararında, Kıyı Kanunu ve Kültür ve Tabiat Varlıklarını Muhafaza Kanunu başta olmak üzere tüm imar mevzuatının planlama faaliyetleriyle ilgili olarak öngördüğü kısıtlayıcı kararların ve adabın emelinin kamu faydası olduğunu vurguladı.
“VATANDAŞIN SERBESTÇE DOLAŞMA HAKKINI ORTADAN KALDIRIYOR”
Kararda, itiraz konusu kural uyarınca hazırlanan proje ve planların, bireylerin Yassıada kıyılarından serbestçe yararlanması hakkını ortadan kaldıracağı, kamu faydasına muhalif halde yapılar inşa edilebileceği, kanunun öngördüğü kısıtlayıcı kararları ve tarzı de etkisiz kılacağı kaydedildi.
“DENETİMİ İMKANSIZ”
Ayrıca Yassıada’da yapılacak imar düzenlemelerinin ve uygulamalarının imar mevzuatına uygun olma koşulunun ortadan kaldırılması suretiyle kurala husus uygulama ve düzenlemelerin mevzuata uygunluğunun idari heyetlerce kontrolünün imkansız kılınacağı ve bu prestijle imar hukukunda kontrolsüz bir alanın oluşacağı, bu durumun ise devletin bu bahisteki nezaret ve kontrol vazifesini yerine getirmesine pürüz oluşturacağı belirtildi.
Buna nazaran kuralın Anayasa’ya karşıt olduğu açıklandı.
“SİVRİADA’YLA BİREBİR DURUMDA”
Danıştay’ın bu başvurusu üzerine, Anayasa Mahkemesi tarafından yapılan incelemede daha evvel Sivriada’yla ilgili benzeri durumda alınan karara atıf yapılarak, kuralın misal biçimde Anayasa’ya alışılmamış olduğu tespit edildi.
AYM: OYBİRLİĞİYLE İPTALİNE
Anayasa Mahkemesi sonuçta şu kararı kurdu:
Kanuna 2013 yılında eklenen düzenlemenin Anayasa’ya ters olduğuna ve İPTALİNE 16 Şubat 2023 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
BİRLİKTE AÇTILAR 2015 yılında çalışmalara başlanan adadaki çalışmalar 2020 yılında tamamlandı. AKP Önderi Erdoğan ve MHP Başkanı Bahçeli açılışı yaptı. Kültür ve Turizm Bakanlığı, TOBB, GTİ işbirliğiyle yap-işlet-devret modeliyle gerçekletirildi ve MESA tarafından 5 yılda tamamlandı. Adada 125 odalı otel, 30 bungalov, 600 kişilik Adnan Menderes Kongre Merkezi, cami ve kütüphane yer alıyor.
İPTAL EDİLEN UNSUR:
“Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devrete Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun’a eklenen ve AYM tarafından iptal edilen husus şöyle:
Ek Husus 2 – (Ek: 3/4/2013-6456/27 md.)Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yassıada ve Sivriada’da bu Kanun kapsamında, 4 üncü unsurun üçüncü fıkrasındaki düzenlemeye tabi olmaksızın, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yahut üst kuruluşlarına direkt kontrat yapma suretiyle kültürel ve turizm emelli yatırım ve hizmetler yaptırabilir.
Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları yahut üst kuruluşları, bu unsur kapsamındaki yatırım ve hizmetleri kendileri yapabileceği üzere öbür şirketler vasıtasıyla da yapabilirler. Bu şirketlerin daha evvel yap-işlet-devret projesi üstlenmiş olması bu husus kapsamında yeni bir proje yüklenilmesine pürüz değildir.
Yassıada ve (İptal ibare: Anayasa Mahkemesinin 26/6/2019 tarihli ve E.:2018/70; K.:2019/54 sayılı kararı ile) (…) yapılacak olan planlama, imar ve inşaat uygulamaları ile öteki düzenlemeler 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu kararlarına ve öbür mevzuatta yer alan kısıtlama ve prosedürlere tabi değildir.