Yüksek ateş, boğaz ağrısı üzere belirtilerle kendini gösteren BETA enfeksiyonu, 1 yıldan bu yana tüm dünyada çok ağır seyrediyor. Kış aylarında İngiltere başta olmak üzere Türkiye’nin de içinde olduğu kimi ülkelerde çocuk vefatlarına neden olan bu enfeksiyon bahar aylarında da ortaya çıkabiliyor. Aşısı olmayan hastalığın erken devirde teşhis ve tedavisinin hayati kıymet taşıdığını belirten Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Opr. Dr. Orhan Altıntaş, mevzuyla ilgili şu bilgileri paylaştı.
Orhan Altıntaş
Bademciklerde iltihaplanmaya neden olur
İlk belirtileri boğaz ağrısı ve ateştir. Ateş çoklukla birinci gün başlar ve 38 derecenin üzerindedir. Boğazın ve bademciklerin iltihaplanmasıyla çocuğun yutkunması ve beslenmesi güçleşir, çocukta makûs ağız kokusu ve ateş olur. Bununla birlikte; titreme, beden ağrısı ve iştahsızlık görülür. Ayrıyeten karın ağrısı, bulantı ve kusma üzere belirtiler de bulunabilir. Bakıldığında bademcikler ve boğazda kızarıklık, küçük lisanda şişlik ve bademcikler üzerinde beyaz lekelenmeler görülür. Alt çene kemiğinin köşesinde ve uzunluğunda lenf bezleri şişmiş olabilir.
Çok bulaşıcıdır
BETA mikrobu, hava yolu ve yakın temasla bulaşır. Hasta bireye bir metreden daha yakın olmak, öpüşmek yahut sarılmak üzere durumlarda öksürük ve salya yoluyla bulaşması kolaylaşır. Taşıyıcılar kendileri boğaz iltihabı yaşamasa bile bulaştırıcı olabilirler. Bu nedenle okul, kreş üzere toplu yaşanan yerlerde hastalığın yaygın olduğu periyotlarda orta ara tarama hedefli boğaz kültürü yapılmalıdır.
Antibiyotik tedavisi yarıda kesilmemeli
Klinik ve laboratuvar testleri ile tanısı konulmuş hastalarda ağızdan yahut iğne formunda penisilin ile antibiyotik tedavisine ve ağrı kesici ateş düşürücü ilaçlara çabucak başlanmalıdır. Antibiyotik tedavisi hasta düzgünleşmiş olsa bile 7-10 güne tamamlanmalıdır. Takviye tedavisi olarak odanın nemlendirilmesi, bol sıvı-sulu yumuşak besin tüketilmesi ve istirahat değerlidir. Hastalığın ileri safhasında bademciklerin gerisinde apse denilen iltihap birikimi olduğunda kesinlikle apsenin cerrahi olarak boşaltılması da gerekebilir.
Teşhisi güç değil
Hastalığın tanısı hastanın şikayetleri, muayene bulguları, kan testleri, boğaz kültürü ve süratli antijen testleri ile konulabilir. Boğaz kültürü ya da süratli antijen testi yapılamıyorsa klinik muayene ve kan tetkikleri ile bakteri çeşidi mikropların yaptığı bir hastalık düşünülüyorsa çabucak antibiyotik tedavisine başlanabilir.
Ciddiye alınmalı
BETA enfeksiyonu tedavi edilmediği ya da tedavide geç kalındığı takdirde kalp ve hudut sisteminde kalıcı hasar yaratarak, halk ortasında kalp romatizması olarak bilinen akut romatizmal ateş hastalığının ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu durum ilerleyen periyotlarda de kalp yetmezliğine yol açabilir. Bu mikrop artrite de neden olabilir. Artrit; eklemlerde tutulma manasına gelir ve hastaların hastaneye yatırılması üzere ağır tablolarla sonuçlanabilir. Beta mikrobunun neden olduğu böbreğin tutulması sonucu oluşan nefrit de öldürücü sonuçlara yol açabilir.
Hangi durumlar acildir?
– Çocuk olağandan çok daha az besleniyor yahut sıvı almıyorsa,
– Bedeninde yayılan kızarıklık, döküntüler oluşuyorsa,
– 3 aya kadar bebeklerde 38 ve 3 aydan büyük bebeklerde 39 derece ve daha yüksek ateşi varsa. Ağrı kesici ve ateş düşürücüye karşın çocuğun ateşi düşmüyor, daha da berbata gidiyorsa, çocuk nefes almakta zorlanıyorsa, hırıltılı soluyorsa yahut nefes alırken karnı kaburgalarının altından içeriye yanlışsız çöküyorsa, nefes almasında duraklamalar oluyorsa,
– Cilt, lisan yahut dudaklar morarmışsa, deri solgun, soğuk ve nemli hissediliyorsa,
– Kasılma ve bayılma üzere nöbet geçiriyorsa,
– Uyanmıyor ya da uyanık kalamıyorsa derhal acile başvurulmalıdır.
İşte korunma yolları
Hastalığa karşı çocukların istikrarlı ve tertipli beslenmeleri sağlanmalı, onlara çok sıcak ve çok soğuk yiyecek ve içecekler verilmemeli, C vitamini dayanağı de artırılmalıdır. Bunların yanı sıra beslenme ve uyku tertibi de bağışıklık sistemlerini güçlendirerek hastalığa yakalanma risklerini azaltır.