Toplantıya katılan Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Birliği Lideri Abdullah Koç, kesimin yaşadığı problemleri lisana getirdi. Türkiye’de kanatlı hayvan eti üreticilerinin yaşadığı meselelere dikkat çeken Abdullah Koç, yaşamak için fedakarlıklarda bulunduklarını açıkladı. Koç, “Entegre tesislerin üreticiye verdikleri fiyat ortada. Bizim verilen bu parayla yaşamamız mümkün değil. Hayatta kalmak için fedakarlıklarda bulunuyoruz. Birtakım çalıştırmak zorunda olduğumuz şahısları çalıştıramıyoruz. Yaşamak için tabiri caizse çalıyoruz” diye konuştu.
ÜRETİCİLER BİLGİLENDİRİLDİ
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlanan toplantıda açılış konuşmasını Balıkesir İli Kanatlı Hayvan Eti Üretici Birliği Kurucu İdare Konseyi Lider Yardımcısı Bahattin Batlaş yaptı. Batlaş’ın Birlik Lideri Raşit Topuz’un bildirisini okumasının akabinde BİKÜB avukatı Talip Sayın kısa bir bilgilendirme yaparken, Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Birliği yöneticisi Manzum Öztürk ise slayt eşliğinde kendi kuruluşlarına misal birlik bünyesinde çalışan Kanada ve Japonya üreticisinin yararlarını nasıl artırdığını anlattı. Öztürk üreticilerin birlik sayesinde karlarının artacağını savundu.
2,500 İŞLETME KAPANDI
Toplantıda son olarak konuşan Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Birliği Lideri Abdullah Koç da kesimin içinde bulunduğu durum hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Türkiye’de üreticilerin ortalama 68 kuruşa maliyetle çalıştığını belirten Koç yaptığı konuşmada, “Bizim gücümüz buradan geliyor. Şayet siz bu topluluğu her vakit bir ortaya getirirseniz, birlikte karar alabilirsek, birlikte şayet sonuca gidebilirsek istediğimiz her şeyi alabiliriz. Yani iş bizde bitiyor. Bir hakkınız varsa, çıkacaksınız alacaksınız, bunu yaparken de bizden istediğiniz dilekte bulunacaksınız. Bunu birlikte yapacağız. Zira bugüne kadar daima oluşum süreçlerimizde ıstırap yaşadık. Zira entegreler şunu söylüyor; ‘birlik liderimiz bunları söylüyor ancak bunların birden fazla üretici tarafından istenmeyen şeyler’ diyor. Yani bunu ben kendi şahsıma istiyormuşum üzere algılanıyor. Bugüne kadar bir birliktelik sağlandı. Merkez Birliğimiz oluşturuldu. Yönetmelik çok kuvvetli bir süreçten sonra kazanılan bir haktı. Günümüze geldiğinde maalesef bunu uygulatamıyoruz. Sebepleri var, zira karşımızda çok güçlü entegre bloğu var, çok önemli mali güçler var. Bunlara karşı savaşmanın ve bir ortaya gelmenin en hoş yolu sizsiniz. Zira biz gücümüzü toplumdan alıyoruz, şahıslardan alıyoruz. Bugün Türkiye’de yaklaşık olarak kapananlarla birlikte 15 bine işletmemiz var. Lakin maalesef şu anda 12 bin 500’e kadar düştük. Kalan işletmelerimiz kapanmış durumdalar. Günümüze geldiğimizde işletmeler kapanmaya devam ediyor ve dertler devam ediyor” diye konuştu.
ANKARA’DA TOPLANMA ÇAĞRISI
Önümüzdeki devir çalışmaları hakkında bilgiler veren Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Birlik Lideri Abdullah Koç, isteklerinin yerine getirilmediği takdirde Ankara’da üreticileri bir ortaya getireceklerini söyledi. Koç, “Amacımız önümüzdeki süreçte üretimin ağır olduğu beş vilayette büyük toplantı yapmak. Burada maksadımız nedir? Artık üreticilerle bir ortaya gelelim, ortak kararlar alalım ki sizlerin beklentilerinizi, dileklerinizi alalım ve bundan sonraki süreçte nasıl hareket edeceğimize birlikte karar vereceğiz. Amaçladığımız beş tane büyük üretici toplantıları yapıldıktan sonra şayet hakkımız olanı alamaz isek, altıncı toplantı Ankara’da, bütün Türkiye’deki üreticileri Ankara’ya çağıracağız ve büyük açıklamayı orada yapacağız. Ben Ankara’ya muhtemelen bütün üreticilerimizin geleceğini düşünüyorum. Zira burada şayet biz size kendimizi yanlışsız anlatabilirsek ve siz geleceğinizin peşine düşerseniz, son toplantı muhtemelen altı hafta sonra Ankara’da olacak. Ancak ben bakanlığımızın ve üst seviye bürokratlarımızın bize kayıtsız kalmayacağını düşünüyoruz” dedi.
“20 MİLYON LİRA NEREYE GİDİYOR”
Sektörün en büyük temsilcileri entegre tesislerin para kazanamadığı gerekçesiyle üreticilere artırım yapmadığını kaydeden Abdullah Koç, entegre tesislerin 8-8,5 liraya mal ettiği eti 11-12 liradan sattığını ve 20 milyon TL’nin üzerinde kâr elde ettiğini tabir etti. Koç üreticilerin de hakkını aradıklarını belirterek, “O yüzden ben size kelam vermeden evvel genel olarak durumumuz hakkında bilgi vermek istiyorum. Genel olarak iki yıldan bu yana çok önemli toplantılar yaptık. Sağ olsun periyot dönem bakanlığımız, periyot devir entegrelerle masaya oturduk. Burada biz daima tıpkı şeyi vurguladık. Dedik ki; gelin ortak paydada buluşalım. Nedir ortak hissede? Üreticinin yaşayabileceği, entegrenin de makul karşılayabileceği bir seviyeye gelebilmek. Bunu yaparken bizim bir söylemimiz vardı. Çok tek taraflı kalan bir telaffuzdu. Ancak şu anda baktığınız vakit entegreler bu söylemin birebirini yapmaya başladılar. Zira aklın yolu birdir. Artık size iki seni evvel dediler ki; ‘sektör çok makus, ülkemiz 15 Temmuz sürecinden çıkmış, sıkıntı günler geçiriyoruz. O yüzden biz size gereğince yardımcı olamıyoruz. Üreticiye biz vermek istiyoruz lakin bizim durumumuz da malum’ dediler. Bu türlü olunca gerçek manada insan olduğunuz için şunu diyorsunuz; ‘evet entegreler çok para kazanmıyor ve kökenine baktığınız vakit da nasıl isteyelim pozisyonuna geldik. Buna karşın ömür hakkı istedik.’ Dedik ki en azından ölmemize pürüz olun, üretime, hayatımıza devam etmek için bize yardımcı olun dedik bugüne kadar. Lakin son devirde gelinen bir süreç var. Maalesef bugün için gerçek bilgilerle konuşmak gerekirse; bugün Türkiye genelinde yaklaşık 6 milyon civciv giriyor. Günlük üretimimiz bugün için yaklaşık Türkiye geneli 7 bin ton. Bu 7 bin tonun toplam süreç hacmi Türkiye’de 77 milyon lira. Bunu yalnızca kanatlı, beyaz et kesimi için konuşuyorum. Şu anki şartta yaklaşık olarak 8-8,5 lira düzeyinde beyaz etin üretim maliyeti var entegre bazında. Şu an için ortalama piyasa satış fiyatı 11-12 lira. Buradan baktığımız vakit dalın kârı 20 milyon lira. Ve maalesef bu 20 milyon lira nereye gidiyor” diye konuştu.
“BİZE 3 KURUŞ VERİYORLAR KENDİLERİNE YÜZDE 40 ARTIRIM YAPIYORLAR”
Sektörün büyük tesislerinin üreticilere 3’er kuruş artırım yaptığını lakin kendilerinin ise tavuk etine yüzde 40 artırım yaptığını hatırlatan Abdullah Koç, “Konunun temeli burası. Bugüne kadar biz ne dedik? Siz kazanamadığınız vakit biz sizden talep etmedik dedik. Tamam, siz o denli diyorsunuz ona da tamam. Fakat günümüze geldik; kazanıyorsunuz, siz bize elinizi uzatın. Evet uzattılar; ne yaptılar yüzde 3-5, üç kuruş artırım yaptılar. Peşinden şayet üç kuruşa bu üretici tamam demiyorsa yahut yaklaşım göstermiyorsa bir üç kuruş daha verdiler. Aslında güzel niyetli olmadıklarının temeli buradadır. Neden? Niçin 3-3 yapıyorsunuz? Tavuğa yaptığınız bir anda yüzde 40 artırım? Yüzde 20 de bize yapın ki sizin âlâ niyetinizi görelim. Siz berbat günlerin yarasını sarıyorsunuz, bıkın biz de saralım. Hani ortaktık? Hani birebir geminin mensuplarıydık? Bugüne kadar günlük 20 milyon maalesef bu ülkede 7-8 kişinin inhisarına düşmüş durumda. Aslında ülkemizi bekleyen en büyük tehlike budur. Zira son 3-4 yılda baktığınız vakit 6-7 tane batan firmamız var. Bu firmalarımızda yaklaşık üreticimizin kalan 144 milyon lira parası var. Bu paralar bugüne kadar alınamadı, maalesef bugünden sonra da alınamayacak. Esasen güç durumda olan üretici daha da sıkıntı durumda kalacak” sözlerini kullandı.
TABİRİ CAİZSE ÇALIYORUZ”
Kanatlı hayvan eti üreticilerinin hayatta kalmak için birçok fedakarlıkta bulunduğunu söyleyen Abdullah Koç, kesim temsilcilerinin para kazanabilmek için birtakım girdilerden çalarak hayatta kaldıklarını tabir etti. Koç, “Şimdi baktığınız vakit bugüne kadar hiçbir entegrenin yahut hiçbir dalın ne gelirinden, ne maliyetinden bahsettik. Fakat en son geçen kış yaşanan bir tane entegre firmanın çıkıp üreticinin maliyetini hesaplamasına kadar biz sesimizi çıkarmadık. Lakin firmanın biri çıktı, indi alana, üreticinin ne kadar maliyeti var diye hesaplamaya başladı. Türkiye’nin gerçeklerini söylüyorum, bunlar gerçek sayılar. Evet, biz üretim yaparken şu anda maliyetin altında çalışıyoruz. Lakin nasıl gideriyoruz? Ana girdi kalemlerinden; bilhassa personellik, sigorta masraflarımız, yabancı emekçi çalıştırıyoruz. Şu anda olması gereken; hepimizin etraf mühendisi çalıştırma zorunluluğumuz var hiç birimiz çalıştırmıyoruz. Bunun dışında birçok çalıştırmamız gereken şahısları çalıştırmıyoruz. Birçoğumuz kaçak personel çalıştırıyor. Basın önünde açık açık söylüyorum. Bütün bunları ben Cumhurbaşkanına verdiğim belgeme da koydum. Bunu biz mecburen yapıyoruz. Zira öteki yaşama talihimiz yok. Yaşamak için kimi şeylerden fedakarlıklar yapıyoruz. Yani tabiri caizse çalıyoruz” diye konuştu.
ÜRETİMDE MALİYET 86 KURUŞ GELİR 68 KURUŞ
Kanatlı hayvan eti üreticilerinin ortalama 68 kuruş kazanırken, büyük entegre tesislerin 86 kuruş kazandığına dikkat çeken Türkiye Kanatlı Hayvan Eti Üreticileri Birliği Lideri Abdullah Koç, haklarını aramak için birlikteliğin kıymetli olduğunu tabir etti. Koç, “Bütün bu datalardan sonra bizim kendi bilgilerimize gelelim. Şu anda Türkiye’de ortalama üretici kilo başına 68 kuruş gelir elde ediyor. Bu Türkiye ortalamasıdır, fazla kazanan vardır, az kazanan vardır. Şu anda bir tane entegrenin kendi üretim kümeslerinde; -bu deneme kümesleridir- deneme kümesinde kilo başı maliyeti 86 kuruştur. Artık düşünün; bir yerde kendi kümesinde, kendi civcivini kendi yazıyor, yemi kendi yazıyor, kendi veterineri var. Ve istediği şartta çalışıyor. Bu işletme 200 binlik bir işletme. Bu işletmenin 2018 yılı kilo başı üretim maliyeti 86 kuruş. Bize Türkiye’de şu an uygun görülen sayı 68 kuruş ki o da yeni oldu, daha evvel 65 kuruştu, sağ olsunlar 3-3 koyuyorlar üzerine. Muhtemelen üzerine bir 3 kuruş daha koyacaklar. Buradan bizim nabzımızı yokluyorlar. Bunun artık herkes tarafından görülmesi gerekiyor. Bunun giderilmesi için bizim bir ortaya gelmemiz gerekiyor. Sakın yanlış anlaşılmasın biz şunu yapalım, bunu yapalım demiyoruz. Ancak biz şunu diyoruz; Türkiye’de en azından 14 bin üreticinin 5-6 binini toplayalım, üretici ne istiyorsa onu yapalım, birlikte yapalım, omuz omuza yapalım, uğraş edelim. Karşılığında ne yapalım? Yalnızca hakkımızı alalım, daha fazlasını istemiyoruz” dedi.
Yapılan konuşmaların akabinde toplantıya katılan üreticiler yaşadıkları meseleler hakkında görüşlerini bildirdi. İHA