Depremin ağır yıkım yarattığı 11 vilayette barınma ve göç temel sorun olurken, kıymetli bir ziraî üretim alanı olan bölgede kalmaya devam üreticilerin geleceği tehlikede. Başta narenciye olmak üzere gelen alım dayanaklarının yetersiz kaldığını ve eserlerinin tarlada, hasatların ise elde kaldığını kaydeden üreticiler, yaz periyodu hasadına kadar devam edebilmek için dayanak istedi. Bilhassa ziraî sulama nedeni ile faturalar bölgede altından kalkılamaz bir sorun oluştururken, üretimin devamlılığı için başta zincir marketler olmak üzere alım takviyesi, hasat devrinde ödemek üzere gübre, tohum ve fatura kolaylığı talep ediliyor.
BİTKİSEL ÜRETİM KIYMETİ YÜKSEK
TÜİK datalarına nazaran 23.8 milyon hektar tarım alanının 3.8 milyon hektarı 11 vilayet hudutları içinde yer alıyor. Bölgenin bitkisel üretim bedeli ise 64.1 milyar lira düzeyinde. Antakya’da yaşayan ve çiftçilik yapan üretici Murat Rüstemoğlu, Antakya’da oturduğunu kayıplarını ve cenazelerini çıkarıp defnettikten sonra bahçelere gittiklerini lisana getirdi. Reyhanlı ve Altınözü Bölgesi’nde üretim yaptıklarını kaydeden Rüstemoğlu 1.000 dönümlük yerde zerzevat yüklü üretim yaptıklarını belirterek şöyle devam etti:” Zerzevat hali çökünce hiçbir yere veremez olduk, pazar kurulamaz oldu. Şu an elimde beyaz ve kırmızı lahana var. Pazarlaması için gayret sarf ettik. Birçok firma aradı lakin gerisini getirmedi. Mazot olsun gübre olsun elektrik faturaları olsun bunlarla ilgili dayanağa muhtaçlığımız var. Bu dayanağı karşılıksız istemiyoruz. Hasada kadar kontratlı mutabakatlar olsun. Güçlü firmaların dayanağına ihtiyacımız
var. Alımların devam etmesini istiyorum. Bu faturaların altından kalkamayız. 4-5 yıldan evvel Antakya’ya dönebileceğimizi zannetmiyoruz” dedi.
Üreticiler alımların devam etmesini istiyor.
5-6 yıla kendimizi toparlayamayız
Yaklaşık 55 yıldır aile mesleği olarak Hatay’da beyaz kabak üreten ve tatlı olarak satışa sunan üretici Mehmet Ergin, yıllık 1500 tonluk hasada ulaştıklarını lisana getirdi. Tüm üretim makinelerinin göçük altında kaldığını anlatan Ergin, “Bundan sonraki süreçte makine gereksinimimiz var. Bu duruma nazaran biz 5-6 yıla kadar kendimizi toparlamamız zor” diyerek, konuşan Ergin, zincir marketlerin alım yaptığını lakin bölgede daha fazla alım yapılmasına gereksinim duyulduğunu söyledi. Öteki taraftan zelzele bölgesindeki üreticileri kooperatiflerle eserleri ise mağazalarında üreticiler ile buluşturan Metro Market, eylül ayı prestijiyle başlayacak yeni dönemde bölgeden 4.000 tonluk meyve zerzevat alımı hedefliyor. Üreticilerle temas kuran Metro, bugüne kadar bölgeden 300 tonluk zerzevat meyve alımı yaptığını açıkladı.
Çiftçiler ‘yanlışlık yapıldı’ denilerek emekli edilmedi
CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin, Adana’nın Kozan ilçesinde, emeklilik kurallarını yerine getirmesine karşın çok sayıda çiftçinin emekli edilmediğini belirtti. Şevkin, “BAĞ-KUR sigortasının SGK’ya geçişinin akabinde 4/B kapsamında emekli olmak için başvuran birçok çiftçimiz, ‘Pardon, yanlışlık yapıldı’ gerekçesiyle emekli olamamaktadır. Kozan BAĞ-KUR İlçe Müdürlüğü, geçmişten kalan borcunu yapılandırıp emekliliği bekleyen ve sonra EYT kapsamında müracaat yapan birçok çiftçiyi geri çevirmiştir” dedi.
Çiftçilere “İsterseniz mahkemeye başvurun” denildiğini söyleyen Şevkin, mevzuyu TBMM gündemine taşıyarak, “Üç yıl daha bekleyeceksiniz demesini bilen BAĞ-KUR İlçe Müdürlüğü’nün bu fütursuzluğunun önüne geçilmeli. Kozanlı çiftçilerimizin mağduriyeti giderilmelidir” diye konuştu.
2024’ün eserine ziyan verecek
Arsuz Bölgesi’nin yüzde 95’inin narenciye üretiminde olduğunu kaydeden limon üreticisi Semir Yıldız, “Limonu kesip depolayamıyoruz. Eserlerimiz ağaçta kaldı. 6.5 tona yakın bir hasat yapıldı, tüccar artık bahçeye girmek istemiyor. Kimse hasada girmek istemiyor. Mart ayında bu ağaçlar tekrar çiçek açmış durumdalar. Limonlar toplanırken çiçekler dökülecek. Yeni yılın mahsulü de ziyan görecek” dedi.
Ceviz ağaçlarında bu yıl eser yok
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci’nin yanıtlaması istemiyle TBMM’ye daha evvel verdiği yazılı soru önergesinde, her yıl ABD, Şili ve Orta Asya ülkelerine ortalama 150-200 milyon dolar karşılığında ceviz ve badem ithal edildiğine dikkat çekmişti. Yabancı üreticilerin ülkelerinde gerekli tedbirlerin alındığını fakat Türkiye’de bunun yapılmadığını vurgulayan Gürer, yerli üreticinin desteklenmesi davetinde bulundu. Gürer, “Niğde’de ceviz ağaçları dahi dondan etkilendi. Ceviz ağaçlarında bu yıl eser yok. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın tedbir alması lazım” dedi.