Diyarbakır’da dün geceden bu yana başlayan kuvvetli sağanak yağış ömrü olumsuz tarafta etkilerken, Diyarbakır merkeze çok yakın arada geçen Dicle Irmağı kıyısına depremzedeler için kurulan çadır kent, 15 Mart’ta yaşanan selin akabinde apar topar tahliye edilmişti. Sular altında kalan 4200 çadırın heyeti olduğu bölgede depremzedeler adeta karga, tulumba akşam saatlerinde süreksiz olarak Yeşilay binasına yerleştirilmişti.
Burada yaşayan ortalarında gebe bayan ve bebeklerin de bulunduğu 450 ailenin yağışların kesilmesinden sonra tekrar birebir bölgeye yerleştirilecekleri valilik tarafından duyurulmuştu. Lakin o denli olmadı. Mehmetçik tarafından bin bir zahmetle kurulan çadırkentin ömrü 23 gün sürdü.
Her yıl Mart, Nisan ve Mayıs aylarında şiddetli bahar yağmurları ile birlikte kar sularının erimesiyle Dicle Irmağı ile birleşen derelerdeki su taşkınları ve ırmaktaki suyun debisinin yükselme riski nedeniyle muhtemel bir facia ihtimaline karşı çadır kentin tasfiye edildiği öğrenildi.
Ailelerin yalnızca 23 gün kaldığı çadırkente AFAD, Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi, DİSKİ ve DEDAŞ elektrik ve su başta olmak üzere alt yapı hizmeti götürmüş ve toplam 125 milyon lira harcama yapılmıştı.
Ailelerin bir kısmı kamuya ilişkin misafirhanelere yerleştirilirken, bir kısmı da yakınlarının yanına yerleşti. Diyarbakır’da çadırda kimse kalmadı. Bu kararla birlikte STK’ların tüm ihtarlarına karşın ırmak kenarına çadır kent kurma inadıyla 125 milyon liralık kamu kaynakları da heba oldu.
STK’LAR UYARMIŞTI
TMMOB Diyarbakır Vilayet uyum Konseyi, bölgenin kent hayatından izole olduğunu, bahar ayı ile birlikte çok yağış, barajlarda ve ırmakta su düzeyinin yükselmesiyle çadırların su altında kalabileceği ihtarında bulunmuştu.
TMMOB, Dicle Irmağı kıyısının riskli olduğunu, insanların ömürlerini, sıhhat durumlarını tehdit eden bölgelerden uzak, inançlı bölgelere yerleştirilmesi gerektiğini vurgulayarak şu uyarıyı yapmıştı:
BARAJ KAPAĞI PATLADIĞI İÇİN SU ALTINDA KALAN BÖLGE
– Kelam konusu alan taşkına ve sel olaylarına müsait bir alandır. Çadır kurulan bölge sıcaklıkların artmasıyla birlikte önemli haşere yoğunluğu ile koku sorununa sebep olabileceği üzere tıpkı vakitte salgın hastalıkların yaygınlaşmasına da sebep olacaktır. Geçmiş yıllarda Dicle Barajının kapağının patlaması sonucu bu bölge sular altında kalmıştır. Misal bir durumun yaşanması yahut mevsimsel yağışlardan dolayı ırmağın debisinde oluşabilecek akış düzensizliği üzere sebepler taşkını beraberinde getirecektir.
SALGIN HASTALIKLAR GÖRÜLÜR
– Öte yandan bu alanda çadır kentin kurulması ve bu çadır kentin atık idaresi de önemli riskler oluşturacaktır. Kaynaklanacak olan atık suların Dicle Irmağı’na verilmesi ekosistemin çökmesine sebep olacaktır. Irmak boyunca kirliliğin oluşacağı, su canlılarının ömür hakkının gasp edileceği ve salgın hastalıkların görüleceği aşikârdır.
– Kent içerisinde alt yapısı olan birçok alan olmasına karşın neden kentin ücra bir köşesinde, kentten kopuk, hayatın olmadığı bir bölgede çadırlar kurulmuştur. Bilimin, tekniğin, sosyolojik yaklaşımdan uzak bir yolun uygulanıyor olmasına razı değiliz. Afetzedelerin, jeolojik açıdan uygun olan, hayatla bağı kopmamış, sıhhat kurum ve kuruluşlara yakın ve kalıcı konutlara taşınması sağlanmalıdır.
“BARAJ PATLARSA 6 SAATTE SU BASABİLİR”
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Abdullah Çiftçi de bu ihtarlara karşı yaptığı açıklamada, bölgenin mümkün yangın riskine karşı seçildiğini belirterek, “Taşkın riski fakat baraj patlarsa vardır. Barajdan Çadır kent alanına suyun gelmesi en erken 6 saatte olacaktır. Bu mühlet tahliye için kafidir. Kentten izole eleştirisi yersiz bir tenkittir. Çadır kent kentin çabucak girişinde ve ana yol üzerindedir. Toplumsal açıdan seçilen yer uygun bir yerdir. Çadır kentte her türlü güvenlik tedbiri düşünülmüş ve uygulanmıştır” demişti.