Uzmanlar, Covid 19, adenovirüs, rhinovirüs üzere teneffüs yolu enfeksiyonlarının tekrar orataya çıktığı bugünlerde çocuklarda en çok RSV (Respiratuar Sinsitral Virüs) görüldüğüne dikkat çekti. Hastalık riskinin mayıs sonuna kadar devam ettiğini belirten Çocuk Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Merve Lider, önemli sonuçları olabilen RSV ile ilgili şu bilgileri paylaştı:
Dr. Merve Başkan
Yüzeylerde ve ellerde saatlerce kalabilir
RSV teneffüs yollarını maksat alan parainfluenza virüslerinden bir RNA virüsüdür. Enfekte bireylerin öksürmesi yahut hapşırması sonucu havada asılı kalan virüs içerikli damlacıklarla geçer. Virüs yüzeylerde saatlerce, ellerde de 1 saate yakın kalır. Hasebiyle temasla da bulaşır.
Grip ve soğuk algınlığıyla karıştırılır
Genellikle grip ve Covid-19 semptomlarıyla benzerlik gösteren RSV; burun akıntısı, öksürük, hapşırık, yüksek ateş, halsizlik, hırıltı ve nefes darlığı üzere belirtilerle ortaya çıkar. Bebeklerde ise güç nefes alıp verme, emmeyi reddetme, halsizlik, renkli balgam, öksürük, idrar ölçüsünde azalma, ateşin 38 derecenin üzerinde seyretmesi üzere işaretler görülür.
Tedavide geç kalınmamalı
RSV çocuklarda en sık akciğer enfeksiyonu yapan etkenlerden biridir. Çocuklarda üst teneffüs yolu enfeksiyonu olarak görülse de bilhassa bebeklerde ve küçük çocuklarda bronşiolit (akciğerlerin küçük havayollarında (bronşiollerde) tıkanıklığa neden olabilen iltihabi bir durum) ve pnömoni (zatürre) üzere alt teneffüs yolu enfeksiyonlarına yol açar.
RSV, bilhassa burun ve ağız yoluyla akciğer dokusuna ulaşarak bronş ve bronşiollerdeki teneffüs yoluna yerleşme eğilimindedir. Bronşiol çapları bebeklerde epeyce küçüktür. Münasebetiyle bronşioller enfekte olunca daha da daralır ve havanın geçişi engellenerek hastalık tablosu ortaya çıkar. Teneffüs yollarındaki salgılar, daralan bronşiollerde birikerek öteki mikroorganizmaların da üremesine elverişli bir ortam yaratabilir. Bu nedenle, RSV enfeksiyonu ile birlikte öteki viral ve bakteriyel enfeksiyon etkenleri de tabloya eklenebilir ve önemli komplikasyonlarla karşılaşılabilir.
Yaygın bronşiolit yahut zatürre hastalığının yaşandığı durumlarda bebeklere hastanede tedavi verilmesi gerekebilir. Bu tip tedavide bebeğe oksijen, nemlendirilmiş hava ve damardan sıvı desteği verilebilir; ağır olaylarda teneffüs aygıtına başvurulabilir. Yetişkinler ise hastalığı çoklukla hafif soğuk algınlığı semptomları üzere kolay belirtilerle geçirir.
İşte en riskli gruplar
Altı aylıktan küçük bebekler, bilhassa RSV döneminin birinci yarısında doğan ve kreşe giden çocuklar, kronik akciğer hastalığı olan bebekler ve çocuklar, 35. gebelik haftasından evvel doğanlar, konjenital kalp hastalığı olanlar, sigara dumanına maruz kalan bebekler, down sendromlu hastalar, bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar, şiddetli astımı olanlar, kardiyopulmoner hastalığı, kronik akciğer hastalığı olan yahut bakıma muhtaç olan yaşlı hastalar daha fazla risk altındadır.
Aşısı yok
RSV için kullanılabilir rutin bir aşı yok. Lakin özel antikor içeriği olan uygulama, her ay 1 doz olmak üzere toplam 5 doz risk kümesi içinde yer alan çocuklara (örneğin kronik akciğer hastalığı tanısı alan prematür bebeklere, doğuştan kalp hastalığı olan çocuklara hayatlarının birinci yılında) kasım ayından başlanarak uygulanabilir.
Teşhisi güç değil
RSV enfeksiyonu tanısı, ekseriyetle detaylı bir hastalık hikayesi ve ayrıntılı fizik muayene sonucu konulabilir. Bununla birlikte, alınan örnekte süratli RSV antijeni tespit edilmesi kesin tanıya yardımcı olur.
Bu tedbirler alınmalı
Çocuğunuza el hijyeninin değerini anlatıp, el yıkama alışkanlığı kazandırın. Bilhassa okullarda alınması gereken en tesirli tedbirler el hijyeni ve sınıfların sık sık havalandırılmasıdır. Bebekleri bu virüsten korumak için nezle gibisi bulguları olan şahıslardan ve okula giden çocuklardan uzak tutun. Okula giden çocuğunuz varsa ve üst teneffüs yolu enfeksiyonu bulguları gösteriyorsa bebeğinizin odasını ayırın. Bebeğe dokunmadan evvel ellerinizi sabunla yıkayın. Onları alışveriş merkezi, toplu taşıma araçları, kreş ve okul üzere kalabalık yerlere götürmeyin. Meskende sigara tüketimine son verin. Sigara dumanının solunması bebeklerde RSV enfeksiyonu riskini artırır.