Türkiye Ziraat Odaları Birliği İdare Heyeti Muhasip Üyesi ve Trabzon Ziraat Odaları Uyum Heyeti Lideri Hasan Kozoğlu, Trabzon Gazeteciler Cemiyeti’nde yaptığı açıklamada, Karadeniz bölgesinde 700 bin hektar alanda dünya fındık üretiminin yüzde 70’inin karşılandığını belirterek, yıllara nazaran değişmekle birlikte ortalama kabuklu fındık üretiminin 550 bin ton civarında olduğunu aktardı.
Karadeniz bölgesinde fındığın hayat olduğunu tabir eden Kozoğlu, “Ülkemizin en kıymetli ziraî ihraç eseri fındıktır. O denli ki dünya fındık ihracatının yaklaşık yüzde 90’ını ülkemiz yapmaktadır. Üreticimizin uğraşıyla üretilen fındıktan ülkemiz, 2016 2017 döneminde 1,9 milyar, 2017-2018 döneminde ise 1,8 milyar dolar ihracat geliri sağlamıştır. Trabzon da 655 bin dekar alan ve ortalama 40 bin ton üretim sayısıyla Doğu Karadeniz’in kıymetli fındık üretim merkezleri ortasındadır.” diye konuştu.
Kozoğlu, son yıllarda hastalık ve zararlıların fındık üretimini zorlaştırdığına dikkati çekerek, fındıkta bu yıl kuraklık probleminin da ehemmiyet taşıdığını, yer yer yağışlar olağanın üzerinde gerçekleşse de kimi alanlarda yetersiz yağışın fındık bahçelerini olumsuz etkilediğini kaydetti.
Fındıkta ziyanlı ve hastalıklarla topyekun uğraş edilmesinin büyük değeri olduğunu vurgulayan Kozoğlu, şöyle devam etti:
“Önlem alınmaz, gereğince uğraş yapılmazsa başta fındık olmak üzere ülke meyveciliği büyük ziyan görür. Fındıkta Amerikan beyaz kelebeği, kahverengi ve yeşil kokarca, fındık kurdu, turunçgil uzun antenli böceği ve külleme hastalığı esere büyük ziyan verdi. Alanda yaptığımız tespitlere nazaran hastalık ve zararlılar yüzünden rekoltede yüzde 20 civarında düşüş olacak. TÜİK, bu yıl için fındık rekoltesinin 715 bin ton olacağı istikametinde varsayımda bulunmuştur. Bu türlü bir rekoltenin olmasına imkan vermiyoruz. Hastalıklar, zararlıların yanı sıra haziran dökümleri de hesaba katılırsa yüzde 20’nin üzerinde bir rekolte
kaybı olacağını varsayım ediyoruz.”
“TMO, BU YIL VE SONRAKİ YILLARDA DA ALIM YAPARAK PİYASADA OLMALIDIR”
Kozoğlu, Doğu Karadeniz’de yaşlı fındık bahçelerinin çiftçiye verilecek takviyeyle kademeli olarak yenilenmesinin verimlilik açısından mecburî olduğunu belirterek, “2009’dan sonra TMO’nun alım yaparak devreye girdiği her yıl, fındık piyasası ve fındık fiyatları, spekülasyondan uzak, tekelci yaklaşıma müdahale fırsatı vermeyecek halde oluşmuş, hem ülkemiz hem de üreticimiz kazanmıştır. TMO, bu yıl ve sonraki yıllarda da alım yaparak piyasada olmalıdır. Yüz binlerce fındık üreticisinin tek teminatı bu olacaktır.” dedi.
Ofisin, yapacağı alımlarda üretici maliyetlerini de göz önünde bulundurarak bir fiyat belirlemesini isteyen Kozoğlu, “Fındık hasadına başlanmadan evvel, temmuz sonuna kalmadan, üretim maliyetleri de göz önüne alınarak fındık fiyatının belirlenmesini, TMO’nun fındık alacağını açıklanmasını bekliyoruz. Vaktinde yapılan açıklama hem üreticiyi hem de fındık piyasasını rahatlatacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Kozoğlu, 2009 yılında 150 lirayla başlayan, 2013 yılında 160 liraya, 2014 yılında 170 liraya çıkarılan alan bazlı dayanağın, çiftçinin üretimine devam etmesi açısından çok değerli olduğuna işaret ederek, alan bazlı dayanağın fındık fiyatlarının eser maliyetlerinin altında kaldığı yıllarda üretici için can simidi olduğunu, bu dayanağın günün kurallarına nazaran belirlenmesi ve artarak devam etmesi gerektiğini söyledi.
AA