Gündelik birçok besin eserinde (makarna, ekmek ve bira gibi) gluten bulunur. Gluten iki ana protein; glütenin ve gliadinin bie ortaya gelmesiyle oluşur. Gliadin, pek çok beşerdeki olumsuz sıhhat tesirlerinin birçoklarından sorumludur. Artık, Gluten nedir? Gluten içeren besinler nelerdir? Bilinmesi gerekenlerle ilgili her şey haberimizde…
GLUTEN NEDİR?
Glüten, buğday, çavdar ve arpa üzere tahıllarda bulunan bir protein ailesidir. Glüten içeren buğday en çok tüketilen tahıldır. Glutendeki iki ana protein, glütenin ve gliadindir. Gliadin, olumsuz sıhhat tesirlerinin birçoklarından sorumludur.
Un suyla karıştırıldığında, glüten proteinleri tutkal gibisi kıvamda olan yapışkan bir ağ oluşturur. Bu tutkal gibisi özellik, hamuru elastik hale getirir ve ekmeğe pişmiş olduğunda kabarma kabiliyeti verir. Tıpkı vakitte çiğnenebilir, tatmin edici bir doku sağlar.
Çoğu insan gluteni tolere eder. Lakin, birtakım sıhhat şartları olan beşerler için meselelere neden olabilir. Buna çölyak hastalığı , glüten hassaslığı, buğday alerjisi ve başka birtakım hastalıklar dahildir.
GLUTEN İÇEREN BESİNLER NELERDİR?
Diyetteki en yaygın gluten kaynakları:
– Buğday unu, buğday nişastası, kahverengi un
– Çavdar, arpa.
– Ekmek, pide ve lavaş
– Pasta, kek ve turta
– Kahvaltılık gevrek
– Kurabiye, bisküvi ve kraker
– Paketli patates kızartması ve cips
– Bulgur, kepek, irmik
– Makarna, erişte
– Et suyu, işlenmiş et
– Et yahut deniz eseri taklidi
– Baharat karışımları
– Çorba ve harçları
– Sirke (tam damıtılmış sirkeler gluten içermez).
– Sakız, şeker (glutensiz sakızlar da mevcuttur).
– Soya sosu, salata sosları
– Soslu kuru yemişler
Her türlü işlenmiş besine buğday da eklenir. Şayet glutene karşı hassaslığınız varsa, eser etiketlerine dikkat etmeniz gereklidir.
GLUTENSİZ BESİNLER
Sebzeler
– Kıvırcık salata, marul
– Brokoli, ıspanak
– Karalahana, pazı
– Yonca filizi, brüksel lahanası
– Kuşkonmaz, yeşil fasulye
– Maydanoz, taze soğan
– Tere, rezene, pırasa
– Beyaz lahana, karnabahar
– Soğan, sarımsak, arpacık soğanı
– Mantar, enginar, çin lahanası
– Kereviz, şalgam, turp
– Meksika turpu, salatalık
– Bal kabağı, kırmızı biber
– Domates, patlıcan
– Yeşil biber ve su kestanesi
Meyveler
– Avokado, limon
– Misket limonu, üzüm
– Kayısı, mango
– Papaya, kavun
– Ananas ve kuru erik
Tahıllar
– Karabuğday
– Beyaz ve kahverengi doğal pirinç
– Kinoa
– Sorgum, darı
Yağlar
– Hindistan cevizi yağı
– Saf zeytinyağı
– Susam yağı
– Ot ile beslenen hayvanların iç yağları
– Ghee (hayvansal Hint yağı)
– Avokado yağı
– Badem yağı
– Ceviz yağı
Baklagiller
– Nohut
– Bezelye
– Mercimek
– Fasulye
Sos ve Baharatlar
– Hardal
– Salsa
– Tapenade
– Etiketinde gluten içermez tabiri yer alan tüm soslar.
Et Ürünleri
– Balık cinsleri: Alabalık, palamut, hamsi ve öbürleri.
– Tavuk eti: Bonfile, but ve kanat.
– Kırmızı et: Kuşbaşı, kıyma, bonfile, pirzola ve öbürleri.