Sayısı azdır lakin sizi tanımayan okurlarımız için kısaca kendinizden bahseder misiniz?
Bursa Anadolu Lisesi’nin akabinde Boğaziçi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği kısmından mezun oldum. Ondan sonra Amerika’ya gittim. University of San Francisco’da işletme yüksek lisans eğitimini alıyordum ki bitirmeden Türkiye’ye gelip Yemeksepeti’ni kurdum.
Yemeksepeti fikri nasıl ortaya çıktı?
Yemeksepeti benim birinci projem. Daha evvel Yemeksepeti dışında yapmış olduğum diğer bir şey yok. Hala da Yemeksepeti’nde devam ediyorum. Amerika’dan Türkiye’ye geldiğimde aklımda birkaç farklı proje vardı. Ve onların tahminen de en meşakkatli, seyahatin en uzun süreceği lakin en başarılı olabileceği ve en sağlam olabileceğini hissettiğim, internet üzerinden paket servis ve yemek siparişini seçtim. Çabucak arkadaşlarımla bir grup kurduk. Güvendiğim beşerlerle ortak olduk ve Yemeksepeti öyküsü 2000 yılının sonlarına hakikat başladı.
O devrin kaideleri göz önüne alındığında restoranları nasıl ikna ettiniz?
Bu periyotla o devri kıyaslamak lazım. Şu an 2019 yılındayız herkesin elinde akıllı telefonlar internette geziyor. O vakit bu türlü bir durum kelam konusu değildi. Çok az şahısta internet irtibatı vardı. İnternetin o kadar tanınan olmadığı bir periyotta restoranlara gidip onlara internet üzerinden sipariş alacağımızı ve onlara sipariş ileteceğimizi söylüyorduk. Kolay bir devir değildi.
Bize inanan ve güvenen restoranlar ile yola çıktık. 25 tane restoranla başladık. Bu sayı şu anda 21 binin üzerinde restoran olarak devam ediyor.
2018 Yemeksepeti için nasıl geçti? 2019 maksatlarınız neler?
2018’in büyümesi yüzde 53 oldu. Bizim için yeterli bir yıldı. 2019 yılı için de bu gayeleri koyduk ve şu an tutacak üzere görünüyor. Ancak Yemeksepeti’nin iş modeline biraz daha farklı olarak bakmak lazım.
Yemeksepeti internet ve paket servis bölümlerinin buluştuğu yerde operasyonlarını sürdürüyor. Ve bu iki bölüm de büyümekte olan bölümler. O yüzde ekonomik piyasalardaki bir ekip dalgalanmalara karşı biraz daha dirençli bir biçimde operasyonunu sürdürüyor. Ve şu an için sene sonu maksatlarını güncellememiz kelam konusu değil.
Ama biz birebir vakitte memleketler arası bir firmayız. Yemeksepeti’nin sahibi Delivery Hero firması. Ve onlar da Almanya’da halka açıklar. Kurdaki dalgalanmalar, kurdaki üst çıkma yükselme üzere zahmetli durumlar bizim elimizi memleketler arası manada zorlaştırıyor.
Yemeksepeti’nin yeni hizmeti Banabi’yi sizden dinleyelim…
Banabi, Yemeksepeti’nin birinci kez market alışverişine girdiği bir model. Yemeksepeti uygulaması ile tıpkı uygulamayı paylaşıyor. Bizim kullanıcı bazımızı düşündüğümüzde yüzde 24-25’ine açık durumda olacağız. Şayet siz Yemeksepeti’nin, Banabi’nin hizmet verdiği bölgedeyseniz, Yemeksepeti aplikasyonunu açtığınızda ‘restoranlardan mı sipariş vermek istiyorsunuz yoksa Banabi’den market alışverişi mi yapmak istiyorsunuz?’ formunda bir opsiyon çıkıyor. Banabi’yi seçtiğinizde de hangi depodan size gönderim yapılıyorsa -şu an da 2 bin civarı eser var- 10-15 dakika ortasında elinizde oluyor.
İstediğiniz halde ödüyorsunuz. İsterseniz online kredi kartı ile isterseniz nakit ödüyorsunuz. Bu çok kıymetli bir özellik bence. Kapıda kredi kartı da yeniden kabul edilen ödemelerden biri. Kredi kartınızı kaydetmenize ya da internet üzerinden kredi kartı bilginizi paylaşmanıza gerek yok. Fiyatlar da dışarı çıkıp alışveriş yaptığınızda markette bulacağınız fiyatların birebiri. O yüzden bir şey almak istediğinizde, konut alışverişi yapmak istediğinizde çok önemli bir alternatif olarak insanların karşısına çıkıyor Banabi. Şu an 300 kişi istihdam ediliyor. Sene sonuna yanlışsız maksadımız 1200-1300’lerde olması.
Banabi’de amaçlarımız bayağı agresif. Türkiye’de Yemeksepeti’nin rakibi olan birçok firma var. Market alışverişi ile ilgili de firmalar var. Fakat onların büyüme gayelerinde kaç yıl içerisinde nereden nereye geldiklerine baktığında bizim amaçlarımızın daha agresif olduğunu söyleyebilirim. Bu sene sonuna kadar 10 vilayette olmayı hedefliyoruz. Banabi yalnızca İstanbul, Ankara, İzmir’den ibaret bir internet projesi olarak kalmayacak. Bursa, Antalya, Trabzon, Eskişehir üzere vilayetlerde hizmetini sürdürecek. Maksadımız günü sonunda Yemeksepeti’nin belli bir büyüklüğe ulaştığı her vilayette Banabi’yi açıyor olmak. Birinci başlangıç noktamız İstanbul Avrupa yakasıydı. Öbür vilayetler sırayla geliyor olacak.
Sizin yaptığınıza benzeri bir teşebbüs çıkmadı hâlâ. Türkiye’de girişimcilik dalını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Coğrafya olarak avantajlı olduğumuzu düşünüyorum. Hem Avrupa tarafına hizmet edebilir durumdayız hem de Orta Doğu’da başarılı olma bahtımız var. Yemeksepeti’nin şirketi satmadan evvel 2015’teki büyümesine bakılırsa Osmanlı İmparatorluğu’nun haritası üzere. Yunanistan var, Romanya var, Bulgaristan var. Aşağı tarafa iniyorsunuz Suudi Arabistan var, Lübnan var, Katar, Birleşik Arap Emirlikleri vs… Ekosistem manasında ne yazık ki hala sığ. Her ne kadar geçtiğimiz 20 sene içerisinde girişimcilik çok daha farklı bir yere gelmiş olsa da -ki biz Yemeksepeti’ni kurduğumuzda girişimcilik sözü yoktu, kendi işimizi yapıyoruz derdik- artık her geçen gün hem ilgi artıyor, hem yatırım artıyor.
Ne yazık ki yabancı yatırımcının Türkiye’ye girmesi manasında ekonomik krizlerden makûs etkileniyoruz. Sorun yaşadığımız oluyor. Ancak bunlar süreksiz devirler. Ben Türkiye’de girişimciliğe çok inanıyorum. Yemeksepeti’nin satışının üzerinden 4 sene geçti ve etrafta o denli satışlar göremiyoruz. Türkiye çok büyük bir ülke. Ben Yemeksepeti’nden daha büyük firmaların çıkmasından ve onların satışlarından daha büyük paraların kazanılmasından gurur duyarım. Keşke o denli olsa da kesime dışarıdan ve içeriden para giriyor olsa. Lakin ekosistemi öbür ülkelerle kıyasladığımda bilhassa Batı Avrupa hatta Doğu Avrupa ile kıyasladığımda son vakitlerde biraz daha ahenge modunda olduğunu söyleyebilirim.
Yemeksepeti satışından çalışanlarınıza hisse dağıttınız ve ezber bozan bir ofis kurdunuz. Bu bağlamda çalışan yönetici ilgileri hakkında niyetleriniz nelerdir?
Yemeksepeti çalışanlarının yaş ortalaması 26. Sahiden genç, tatmin edilmesi güç bir nesil. Aidiyet duygusu zayıf. Bizim vaktimizde çok kıymet verdiğimiz bir grup şeylere çok değer vermiyor. Yemeksepeti Park’ı irtibatın çok yüksek olması, şeffaflık, dinamizm ve ekip çalışması konseptleri üzerine kurguladık. Başarılı olduğumuzu görüyorum. Ayrılanlar oluyor mu? Tabi oluyor. Ne yazık ki yurt dışına önemli manada insan kaybediyoruz. Türkiye içerisinde bölüm bazında baktığınızda GSM operatörlerine, bankalara, danışmanlık şirketlerine kaybettiğimiz çalışanımız pek yok. Lakin bu periyotta beşerler yurt dışına biraz daha fazla ilgi gösteriyorlar. Onun da önüne nasıl geçebileceğimizi çok bilmiyorum.
Ulaşılabilir biri misiniz? Girişimcilik manasında güvendiği bir fikri olan beşerler size nasıl ulaşabilir?
İnsanlar birçok farklı yerden geliyor. Instagram’dan geliyor, Linkedin’den geliyor, e-mail gönderiyor, Twitter’dan geliyor… Telgraf çeken bile var. İlgi çekmek için tabi. Gaye projenin ayrıntılarını telgrafla anlatmak değil. Elimden geldiğince herkese dönüş yapmaya çalışıyorum. Çok kolay olmuyor zira günde 40-50 tane projeden bahsediyoruz. Bu ortada ne yazık ki çok azı hakikaten değerlendirilmeye paha ve benim ilgilimi 5 dakikadan fazla çekebiliyor. Genelde birinci cümleleri okuduğunuz vakit oradaki hitabetten, imla yanlışından, projesini kurgulamasından projenin başarılı olamayacağını çabucak anlıyorsunuz. Ve ‘üzgünüm, yardımcı olamıyorum, muvaffakiyetler dilerim’ halinde bir karşılıkla dönüyorum. Bana gelen bir maile dönmediğim çok çok çok seçkindir. Mümkün olduğunca karşılık vermeye ve insanlara projeleri hakkındaki fikirlerimi söylemeye çalışıyorum.
İş hayatında 3 söz ile Nevzat Aydın desek…
Tutku, yaratıcılık ve çalışkan derim.
Zamanınızın birçoklarını işinizde mi geçiriyorsunuz?
Evet. Sabah aşağı üst 08.30-09.00 üzere geliyorum. Akşam da 19.30-20.00 üzere çıkıyorum.
Futbolun içinde olan birisiniz. Olağanüstü bir dönem geçiren Ajax üzere Trabzonspor’un da genç bir takımı var. Trabzon’u ve Türkiye’deki futbol iklimini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Umarım seneye bozmayız. Yusuf’a da Abdülkadir’e de güzel teklifler geleceğini varsayım ediyorum. Bizle bir arada bir şampiyonluk yaşayıp o denli gitmelerinden yanayım. Gönlüm o denli istiyor. Lakin çok uygun teklifler gelecektir. Ve idarenin de para manasında durumunun nasıl olduğunu biliyorum. O yüzden o teklifleri kabul etmek zorunda kalabilirler. Şimdiden taraftara söyleyeceğim idareye kızmasınlar. Onlar bilhassa finansal süreci ellerinden geldiğince âlâ yönetim etmeye çalışıyorlar.
Ajax’ın kaptanı 19 yaşında. Bu insanlara yaşa nazaran değil de duruşlarına nazaran sorumluluk vermenin beraberinde getirdiği bir şey. Trabzonspor’da Yusuf’ta da o duruşu görüyorum. Tekrar çok üzüldüğümü söyleyeyim. Ajax-Liverpool finali istiyordum. Liverpool oldu fakat Ajax son dakikada yıkıldı. Ve ellerindeki oyuncuların önemli bir kısmını kaybedecekler.
Türkiye’deki futbol ortamı için iki üç söz bahsedeyim. Ben 20 yıldır birçok dalda bulundum. Farklı farklı kesimlere yatırım da yapıyorum. Yalnızca internete değil. Farklı şeyler de deniyorum. Ben hayatımda bu kadar bilgisiz insanın bu kadar para dönen bir kesimde olduğunu hiç görmedim. Umarım değişir.
Trabzonspor’da iki sefer vazife aldım. Farklı sebepler yüzünden düşünceli periyotlar oldu. Birinde şike kıssası, birinde idare içerisinde bir kadro sıkıntılar, düşünceler yüzünden geri dönüp baktığımda çok memnun olduğum periyotlar pek görmüyorum. Üçüncü kere birebir yanılgıyı yapar mıyım? Bilmiyorum. Bu benim için büsbütün bir tutku. Rasyonel hiçbir açıklaması yok. Zira ben devletten ihale peşinde koşan müteahhit falan değilim. Değişik bir iş yapıyorum. Yani Trabzonspor yöneticisi olup da bir yere gelmeye çalışan bir karakter değilim. O yüzden rasyonel bir açıklaması yok. Tek açıklaması Trabzonspor ile ilgili olan tutkum.
Türkiye’de son periyotta yaşanan ekonomik buhran siparişlerde kendisini gösterdi mi?
Yemeksepeti’nin sipariş sayısına bir yansıma görmedik. Meblağlarda da bir fark görmüyoruz fakat tabi besin enflasyonu arttıkça firmalar artırım yapıyorlar. Ve bu da bizim paket fiyatlarını üste çekiyor. Fakat insanların daha çok promosyon ve daha çok kampanyaya yöneldiğini, dışarı çıkma yerine biraz daha meskende vakit geçirdiğini ve meskende geçirdiği vakitte da arkadaşlarıyla daha komün ortamlarda bulunduğunu sosyolojik manada gözlemleyebiliyoruz.
Jokerler neye nazaran belirleniyor?
Jokerin bayağı kompleks bir algoritması var. Mesela siz daha evvel bir restorandan yemek yemişseniz, o restorandan makul bir müddet size joker çıkmaz. Makul bir mühlet sonra tekrar o restoranı hatırlatmak için çıkar. Lakin gerçekten çok güzel gidiyor. Günde 50-60 bin kişi falan kullanıyor. Ve Yemeksepeti’nin modeli yurt dışına ihraç ettiği bir yapı oldu. Şu anda bildiğim kadarıyla Delivery Hero bölgesinde 11 ülkede joker etkin. Birebir modelle dünyanın farklı bölgelerinde farklı isimlerle bizim burada bulduğumuz ve kurguladığımız bir promosyon yapısı kullanılıyor. Bu bizim için çok keyif verici.