Türkiye’yi sarsan 6 Şubat zelzeleleri, yıllardır büyük sarsıntı beklenen İstanbul’da yaşayan vatandaşları huzursuz etti.
Binalarının durumunu öğrenmek ve tedbir almak isteyenler için İBB, bir dizi uygulamayı hayata getirdi.
Talep patlaması yaşanan fiyatsız süratli tarama testinin akabinde İBB Kentsel Dönüşüm Şube Müdürlüğü ile BİMTAŞ tarafından gerçekleştirilen protokol kapsamında hayata geçirilen “Depreme Yenilme Taşınabilir Uygulaması”na da İstanbullular ağır ilgi gösterdi.
AMERİKA’DA GELİŞTİRİLDİ
Telefonlara indirilen taşınabilir uygulama ile Amerika’nın AFAD’ı olarak bilinen FEMA tarafından geliştirilen algoritma kullanılarak birkaç dakika içinde yapılan hesaplar sonucunda binaların ziyan görebilirliğine ve dayanıklılığına ait “tahmin raporu” oluşturuluyor. Harita tabanlı uygulamada öncelikle binanın pozisyonu seçilerek tahlil başlatılıyor. Sonrasında kat sayısı, bina yaşı üzere bilgiler soruluyor.
“AMAÇ, İNSANLARDA BİNALARINA AİT FARKINDALIK YARATMAK”
Yoğun ilgi gören uygulama hakkında bilgi veren BİMTAŞ Genel Müdür Yardımcısı Nazım Akkoyunlu, “Vatandaşın bilmesi gereken en temel datalar, binanın imal tipi (yığma, betonarme, çelik konstrüksiyon üzere ) bina yaşı ve binanın üretim tarihi. Temel hedef, insanlarda binalarına ait farkındalık yaratmak. Düşey düzensizlik, yatay düzensizlik, plan düzensizliği üzere kavramlar gösterimsel olarak uygulama içerisinde sunuluyor. Örneğin; kolon kesilmişse, taban katta perde, bölme duvar üzere eksiklikler varsa düşey düzensizlik, bina girintili çıkıntılıysa plan düzensizliği üzere seçenekleri seçtiğinizde size bir rapor oluşturuyor. Raporda binanızın bulunduğu alanın taban bilgisi ve binanızın durumuna ait bir skor oluşturuyor” dedi.
“2 VE ALTI SKOR BİNANIN YÜKSEK RİSKLİ OLDUĞUNU GÖSTERİYOR”
Vatandaşın uygulama üzerinden gireceği bilgiler sonucunda 0-4 aralığında skor oluştuğunu anlatan Akkoyunlu, “2 ve altı skor binanın yüksek riskli durumda olduğunu gösteriyor. 2 üstü daha az bir risk durumunu söz ediyor. Burada oluşan skor bilimsel geçerliliğe sahip Amerika’nın AFAD’ı olan FEMA tarafından geliştirilen bir algoritmayla hesaplanıyor. Algoritmanın iki temel girdisi yer ve bina. Taban verisi bizim tarafımızdan sağlanıyor binaya ait bilginin vatandaş tarafından girilmesi isteniyor” dedi.
“15 KAT ARTTI”
“Depreme Yenilme Taşınabilir Uygulaması”na yaklaşık 7-8 aydır yapılan müracaatların sayısının son bir ayda 15 kat arttığına dikkat çeken Akkoyunlu, “Tabii sistemin en değerli yararları, bina taramasını beklemeden, mesken sahibi yahut kiracı farkı gözetmeden, 2000 öncesi sonrası üzere ayrımlara girmeden binanızın risk durumuna ait yaklaşık 3 dakika üzere kısa bir mühlet içerisinde bilgi edinebilmeniz” diye konuştu.
DEPREME YENİLME TAŞINABİLİR UYGULAMASI NASIL KULLANILIR?
Depreme Yenilme Taşınabilir Uygulaması; uygulama marketlerinden fiyatsız indiriliyor. Akabinde sisteme kayıt olunuyor.
Harita üzerinden seçilerek ya da kullanıcı tarafından adres bilgileri paylaşılıyor. Bina bilgileri doldurularak, bina tipi seçiliyor.
Girilen bilgiler doğrultusunda, anında ve fiyatsız tahlil sonucu kullanıcının e-posta adresine gönderiliyor. Uygulamadan alınan skor sonucunun düşük çıkması durumunda bina riskli ilan edilmiyor, sonucun resmi bir niteliği yok.
Binanın sarsıntı dayanıklılığını belirlemek için ileri düzey tahliller gerekiyor.