Prof. Dr. Fazilet Yeşilada, piyasadaki kekik ve papatya bitkileri üzerinde yaptıkları çalışmada ne kekiğin kekik ne de papatyanın gerçek papatya olduğunu gördüklerini belirterek, “Hıfzıssıhhanın zehir müracaat merkezi kayıtlarında çok sayıda papatya zehirlenmesi var. ABD’de bir bebekte bu nedenle mevt kaydı bulunuyor. Bizde de garanti bu vefatlar mevcuttur ancak beşerler bu nedenle olduğunu zannetmiyordur.” dedi.
Tıbbi ve Aromatik Bitki Çeşitliliğinin Korunmasında, Bunların Üretiminde ve Pazarlanmasında Karşılaşılan Sıkıntılar ile Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Emeliyle Kurulan Meclis Araştırması Komisyonu’na sunum yapan Yeşilada, AA muhabirinin sorularını yanıtladı.
Yeşilada, Türkiye’nin, en varlıklı bitki örtüsüne sahip ülkelerin başında geldiğini lakin dünya tıbbi bitki pazarında Türkiye’nin hissesinin 0.57 ile son derece düşük olduğunu söyledi.
Yaklaşık 11 bin bitki çeşidini barındıran Türkiye’de, bu çeşitlilikten istenen ölçüde yararlanılamadığını vurgulayan Yeşilada, şöyle konuştu:
‘TRABZON HURMASININ PAHASI BİLİNMİYOR’
“Gözümüz daima diğer ülkelerin eserlerinde. Örneğin yapılan reklamlarda anavatanı Tibet olan Goji Berry’nin kuvvetli antioksidan tesire sahip olduğu yayılmaya çalışılıyor halbuki yaptığımız çalışma Trabzon hurmasının çok daha yüksek antioksidan pahaya sahip olduğunu bize gösterdi. Trabzon hurmasının Türkiye’de bedeli bilinmiyor lakin Japonya’da lokum haline getirilerek yüksek oranda kullanılıyor. Son derece sağlıklı bir eser olduğunu söyleyebileceğimiz Trabzon hurması kendi değerimizdir. Gözümüzü öbür ülkelerin eserlerine dikeceğimize kendi varlıklı kıymetlerimize sahip çıkmalıyız.”
‘ARAŞTIRDIK VE HİÇBİRİNİN KEKİK OLMADIĞINI GÖRDÜK’
Erdem Yeşilada, üniversite olarak yürüttükleri saha çalışmalarına da değindi.
Çalışmada, aktarlarda satılan kekiğin hiçbir kıymetinin olmadığını gördüklerini belirten Yeşilada, şöyle devam etti:
“Bir proje çalışması kapsamında piyasadaki kekiğin kalitesini araştırdık ve hiçbirinin kekik olmadığını gördük. Eserin farmakope kalitesi gerekiyor. Ancak baktığımızda bitki o fakat içerisinde uçucu yağ, yani o kokuyu veren unsur yok. Farmakopede en az yüzde 2.5 uçucu yağ taşıması gereken kekiğin aktarlarda satılanlarında yüzde 0.5 oranında uçucu yağ çıktı. Bu bizi çok şaşırttı. Uçucu yağ para ettiği için buhar distilasyonu ile bu uçucu yağ alınmış. Bitkinin uçucu yağı, öbür pazarlarda satışa sunulurken geriye kalan cesetler bize kekik diye satılıyor. İçerisindeki uçucu yağ gittiği için mikroplara karşı tesirli unsur de kaybolmuş oluyor. Münasebetiyle bitkide tekrar mikrop ürüyor ve o mikroorganizmaların bize ziyanı dokunuyor. Kimi kekik tiplerine ise yüzde 80 oranında zeytin yaprağı katıyorlar. Vatandaşın yapacağı bir şey yok. Burada devlet devreye girecek ve tahlil sonucu onay alamayan eserlerin satışını yasaklayacak.”
PAPATYADAKİ TEHLİKE
Yeşilada, yaptıkları bir öbür çalışmada da aktarlardan alınan hiçbir papatyanın papatya çıkmadığını belirtti.
Halk ortasında 40-50 çeşit bitkinin papatya olarak bilindiğini, fakat bunların içerisinde tesirli unsur bulunmadığını anlatan Yeşilada, papatya olarak bilinen bitkinin birtakım cinslerinde pirolizidin alkaloit denilen bir hususun olduğunun ve bu unsurun karaciğeri olumsuz tarafta etkilediğinin altını çizdi.
ABD’de bir bebekte bu nedenle vefat kaydının bulunduğuna da dikkati çeken Yeşilada, “Bizde de garanti bu vefatlar mevcuttur fakat beşerler bu nedenle olduğunu zannetmiyordur. Hıfzıssıhhanın zehir müşavere merkezi kayıtlarında çok sayıda papatya zehirlenmesi var. Kullanılan kalitesiz eserin ziyanlarını görmemiz mümkündür. Hasebiyle piyasadaki kekik ve papatya bitkileri üzerinde yaptığımız çalışmada ne kekiğin kekik ne de papatyanın gerçek papatya olduğunu gördük” diye konuştu.
AA