Uzman Ruhsal Danışman Şenol Baygül, kıskançlığın “Genel manasıyla kıskançlık önemsenen birinin kaybedileceği ya da bağın bozulacağına yönelik endişe, bağlantının varlığına yönelik algılanan tehdit ve bu tehdide karşılık verilen bir reaksiyon, olumsuz tutum” olarak tanımlandığını söylüyor.
Yapılan bir araştırmaya nazaran Türkiye’nin, kıskançlık konusunda Brezilya ve Çin’in akabinde üçüncü sırada yer aldığını belirten Baygül, kıskançlıkla başa çıkmak konusunda değerli bilgiler verdi:
Kıskançlık romantik bağlantılarda tesirli, yaygın ve ziyan verici hislerden biri olarak öne çıkmaktadır. Bağla ilgili meselelerin ve boşanmanın en değerli nedenlerinden biri olarak görülür. İlgi, Çift, Evlilik danışmanlığına başvuran çiftlerin üçte birinin kıskançlık temelli problemlerle ilgili olduğunu söyleyebiliriz.
Peki, kıskançlık ilginizi yiyip bitirmeden ne yapabilirsiniz?
*Öncelikle şu bilinmeli ki kıskançlık sizinle, ihanet karşı tarafla ilgilidir. Sizin denetiminiz kendinizle ilgili şeyler üzerinde olabilir. Her şeyi denetim edemezsiniz. Sadakat baskı ile sağlanabilecek bir şey değildir. Aldatmak ya da ilgiyi bitirmek isteyen ne yaparsanız yapın bir yolunu bulacaktır. Sadakatin tek yolu sevgidir.
*Anı yaşayın. Bir bağlantı içindeyseniz partneriniz tarafından tercih edilmişsiniz demektir. Bunun geçip geçmeyeceğiniz sorgulamak fonksiyonsuz olacaktır. Biri sizden uzaklaşacaksa bunu kıskançlıkla ya da baskı kurarak engelleyemezsiniz. Bilakis bu türlü bir yaklaşım eşinizi uzaklaştırır.
*Kıskançlığın altında yatan sebepleri bulmaya çalışın. Mesela negatif eleştirel iç sesinizin farkına varmak birinci adım olsun. Davranışın kökenini anlamak onu denetim edebilmeye yardımcı olabilir.
*Kıskançlığın üstesinden gelebilmek için inanç inşa etmek gerekir. İlgiyi paylaşan taraflar, her ne olursa olsun, paylaştıkları sevgi ve hürmetin ilgilerini dış tesirlerin tehdit etmesini önleyeceğini bilecek kadar güvenmelidir. Şayet kıskançlığın ilginizde sorun olduğunu fark ettiyseniz, kimin kıskanç olduğu kıymetli değil, bu her iki taraf için de sıkıcı olabilir. Bu sorunu aşmak sabır, düzgün bir bağlantı ve inanışların(düşünce) değişmesi ile olur. Bu süreçte bir arada hareket etmek kıymetlidir.
*Eğer kararlı bir alaka içindeyseniz bir ölçü özgürlüğü feda etmelisiniz. Başınıza buyruk hareket edemezsiniz, öteki kişinin nasıl hissettiği konusunda birtakım sorumluluklarınız var. Kıskançlıkla başa çıkmanın olumsuz yollarından biri eşe “bu senin sorunun” ya da “ben bir şey yapmadım” demek. Bu ağlayan bir çocuğa annesinin “Ağlamayı kes, sana ne oluyor?” demesine benziyor. Bu asla işe yaramaz. Bunun yerine “bunun neden olduğunu anlayabiliyorum” diyebilirsiniz. Eşinizin rahat hissetmesini ve sakinleşmesini sağlayabilir ve daha sonra isteklerinin uygulanabilir olup olmadığına karar verebilirsiniz.
*Beklentilerinizi azaltın. “Partnerim asla diğeriyle ilgilenmemeli”, “Eşimin ne yaptığını her vakit bilmeliyim.” Üzere temel inançlarınızı gözden geçirin. Bu kesin yargılar sizi kıskançlığa daha yatkın hale getirebilir.
*Kontrol davranışlarınızı tekrar değerlendirin. Sizi garanti altına alacağını düşündüğünüz davranışlar( eşinizi sorgulamak, telefonlarını denetim etmek, toplumsal medyasını takip etmek) aslında sizi yalnızca daha fazla endişelendir. Bu fonksiyonsuz başa çıkma stratejileri eşinizle olan bağı zedeler. Ve de sizin onun gözündeki imajınızı ve size olan hürmetini yok eder.
*Gerçek ile kurguyu karıştırmayın. Kıskançlık hayal gücünün yıkıcı kullanımı tarafından denetim edilir. Zihninizde yarattığınız şeylere dikkat edin, her düşündüğünüz gerçek değildir. Bir müddet müşahede yapmakta yarar var.
*Hayal gücünüzü kullanmak zorundaysanız en berbat olanı hayal edin. Ya ayrılırsanız, ne olur? Bu ilgi bitecek olsa hayatınızı nasıl yönlendirirsiniz? 10 olumlu karşılık sıralayın. “o olmadan yaşayamam!” diyorsanız o olmazsa nasıl yaşayacağınızı hayal edin.
*Kulağa sıradan gelebilir lakin eşinize inanmaya ne dersiniz? Bir müddet güvenemeyebilirsiniz lakin inanıyormuş üzere yapmayı deneyin ve yalnızca müşahede yapın. Somut delik yoksa ihanet de yoktur.
*Söylemesi yapmaktan daha kolay olabilir fakat kendinizi diğerleriyle kıyaslamaktan vazgeçin. Kıskançlık hissettiğinizde ne düşündüğünüze bir bakın. “Onda ne buluyor?” sorusu çarçabuk “Benden daha zayıf/akıllı/çekici.” cümlesine dönüşebilir. Bu türlü düşünmek yetersiz ve bedelsiz hissettirmekten öbür işe yaramaz. Beşerler yalnızca besbelli özellikleri için mi sevilir?
*Eşinizle bağlantı kurun. Kıskançlık yaşıyorsanız bunu eşinizle konuşun fakat konuşma hali değerlidir. Öfkeli ya da iğneleyici konuşur,eşinizi suçlarsanız bu işe yaramaz. Sakince hislerinizi açıklayın ve nasıl tahlil bulacağınızı tartışın.
*Kıskanç davranışı denetim etmek kimi vakit güç olabilir. Altta yatan nedenler nadiren kendi başlarına yok olurlar. Tüm seçenekleri denediniz lakin kıskançlık alakada daima tekrarlayan davranış biçimine dönüştüyse profesyonel bir uzman yardımcı olabilir ve altta yatan sebeplerle başa çıkmak için dayanak olabilir.