Dünyada her yıl 59 bin kişinin hayatını yitirdiği kuduzdan, Türkiye’de geçen sene 1 kişi hayatını kaybetti.
Kuduz, insan ve göğüslü hayvanların birçoklarında beyin dokusunda iltihap meydana getiren, hayvandan beşere bulaşan bir hastalık olarak tanımlanıyor.
Dünya Sıhhat Örgütü bilgilerine nazaran, dünyada her yıl 59 bin kişi kuduz nedeniyle hayatını kaybediyor. Beşere bulaşmasının yüzde 99’undan fazlasında kaynak, kuduz köpekler olarak gösteriliyor.
AA muhabirinin Sıhhat Bakanlığı yetkililerinden edindiği bilgiye nazaran, Türkiye’de her yıl yaklaşık 250 bin “kuduz riskli temas” bildirimi yapılıyor.
Bakanlık datalarına nazaran, Türkiye’de yıllar prestijiyle kuduz olaylarında kıymetli düşüş kaydedildi. 1974 yılında 52 olarak kayıtlara geçen kuduz olay sayısı 1983’te 25’e, 1999’da 7’ye düştü. 2014’te 4, 2015’te 2, 2016’da 3, 2017 ve 2018’de ise birer kişi kuduz nedeniyle hayatını kaybetti.
BELİRTİLER NE VAKİT ORTAYA ÇIKIYOR?
Türkiye’de kuduza yakalanma ihtimali olan çeşitler, köpek, kedi, sığır, koyun, keçi, at, eşek üzere evcil ve kurt, tilki, çakal, domuz, ayı, sansar, kokarca, gelincik üzere yabani hayvanlar olarak sıralanıyor.
Isıran hayvanın 10 gün mühletle müşahedesi, kuduz tespitinde değer taşıyor.
Kuduzun insanlara en önemli bulaşma yolu enfekte hayvanların ısırmasıyla gerçekleşiyor. Ayrıyeten bütünlüğü bozulmuş deri yahut mukozalardan da enfekte olmuş hayvanın salyasıyla bulaşma kelam konusu olabiliyor.
Hastalığın esas belirtileri, ısırılan beden bölgesinde uyuşma, karıncalanma üzere duyu değişikliği, kasılmalar, yutma zahmeti, sudan korkma, felç ve şuur kaybı olarak kendini gösteriyor.
İnsanlarda hastalık belirtileri, kuduz riskli temastan sonra ortalama 1-3 ayda ortaya çıkıyor fakat kimi durumlarda 10-20 gün üzere kısa müddetlerde de gözlenebiliyor.
Kuduza ait belirtiler görülmeye başladığında, hastalık hem insan hem de hayvan için ölümcül olabiliyor. Lakin riskli temas sonrasında gerekli önlemlerin alınması durumunda hastalık önlenebiliyor.
YARA BAKIMI ÖNEMLİ
Herhangi bir kuduz riskli temas sonrasında en değerli adım, yara bakımı olarak belirtiliyor. Bakımın mümkün olan en kısa müddette yapılması büyük ehemmiyet taşıyor. Tüm yaralanmalarda, yara yerinin derhal bol akan su ve sabunla güzelce yıkanması ve çabucak sıhhat kuruluşuna başvurulması gerekiyor.
Ayrıca köpek ve kedilerin her yıl aşılanması öneriliyor.
Öte yandan, her kuduz riskli temasta aşı uygulaması gerekmiyor. Aşı programına başlanması durumunda, belirlenen takvime uyularak aşıların gününde uygulanması ve birinci dozun yapıldığı gün verilen aşı takip kartının bir sonraki aşı gününde getirilmesi kıymet taşıyor.
AA