Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaş sonrası Batılı ülkelerin Rusya’ya uyguladığı ambargo kararları, ithalat ve ihracat istikrarlarını değiştirdi. Rusya, daha evvel en büyük pazarı olan Avrupa’nın boşluğunu doldurmak için petrol varillerinin rotasını Çin ve Hindistan olmak üzere Asya’ya çevirdi.
Gerçek vakitli data takip şirketi Vortexa’dan alınan bilgiye nazaran, Rusya’nın martta toplam ham petrol ve petrol eserleri ihracatı ise günlük 6,75 milyon varille toparlanma gösterdi. Yaptırımların tesiriyle, Rusya’nın ham petrol ve petrol eserleri ithalatı 5 milyon varilin altını görmüştü.
Ham petrol, toplam günlük 6,75 milyon varillik petrol ihracatının 3,38 milyon varilini oluşturdu. Rusya’nın günlük ham petrol ihracatı martta, son 10 ayın en yüksek düzeyine ulaştı.
Rusya, geçen ayki günlük 3,38 milyon varil ham petrol ihracatının 1,65 milyon varilini Çin’e gerçekleştirdi.
ÇİN UNVANINI GERİ ALDI
Çin, savaş sonrasında Hindistan’a kaptırdığı “en büyük Rus ham petrol ithalatçısı” unvanını martta geri aldı. Çin’in Rusya’dan ham petrol ithalatı Mayıs 2022’den bu yana günlük bir milyon varilin üzerinde seyrederken, bu sayı yalnızca Aralık 2022’de günlük 769 bin 790 varil düzeyine indi.
Rusya’nın Hindistan’a ham petrol ihracatı ise martta günlük 1,43 milyon varil olarak kayıtlara geçti. Böylelikle, Çin ve Hindistan, Rusya’nın marttaki toplam ham petrol ihracatının yüzde 91’ini oluşturdu.
Hindistan’ın Rusya’dan ham petrol ithalatı geçen ay Mart 2022’deki günlük 68 bin varil düzeyine nazaran 20 kat artış gösterdi.
Rusya’nın günlük ham petrol ihracatında kalan 300 bin varilin 89 bin 500 varili Bulgaristan’a, 59 bin 860 varili Orta Doğu ve Kuzey Afrika (MENA) bölgesine, 56 bin 417 varili Türkiye’ye ve 29 bin 338 varili Avrupa Birliği, Norveç, İsviçre ve İngiltere’yi kapsayan Avrupa’ya yapıldı.
TÜRKİYE’NİN PETROL ALIMINDA KESKİN DÜŞÜŞ
Türkiye’nin martta Rusya’dan ham petrol alımı şubattaki günlük 243 bin varillik ithalata nazaran keskin düşüş gösterdi.
Avrupa’nın Rusya’dan ham petrol ithalatının da 5 Aralık 2022’de ambargo kararının devreye girmesiyle büyük ölçüde azaldığı görüldü. Avrupa’nın Kasım 2022’de Rusya’dan günlük ham petrol ithalatı 507 bin varil düzeyindeydi.
Savaş başlamadan evvel ise Avrupa’nın Rusya’dan ham petrol ithalatı günlük 1,5 milyon varilin üzerinde seyrediyordu.
PETROL ESERLERİNİN YÜZDE 49’U ASYAYA
Rusya’nın geçen ayki günlük yaklaşık 3,37 milyon varillik petrol eserleri ihracatında en büyük kalemi günlük 1,55 milyon varille dizel ve akaryakıt oluşturdu. Fuel-oil ihracatı ise günlük 866 bin varille ikinci sırada yer aldı.
Asya bölgesi günlük 1,65 milyon varille Rusya’nın petrol eserleri ihracatının yüzde 49’unu oluşturdu. Asya bölgesinde toplam petrol eserleri alımlarının günlük 241 bin varilini Çin, 204 bin varilini Hindistan gerçekleştirdi. Her iki ülkenin de Rusya’dan petrol eserleri ithalatı Mart 2022’de günlük 80 bin varil düzeyinde bulunuyordu.
Rusya’nın geçen ay Türkiye’ye petrol eserleri ihracatı ise 454 bin 170 varille rekor kırdı. Türkiye’nin Rusya’dan petrol eserleri alımları Mart 2022’deki günlük 187 bin varil düzeyine nazaran Mart 2023’te yaklaşık 2,5 katına çıktı.
Savaş öncesinde Rusya’dan günlük 1,2 ila 1,6 milyon varil petrol eseri ithal eden Avrupa’da 5 Şubat’ta devreye giren Rus petrol eserlerine yönelik ambargonun akabinde düşüş yaşandı.
Geçen ay Avrupa’nın günlük Rus petrol eserleri ithalatı 58 bin 633 varil olarak hesaplandı. Bu sayı ambargo kararı devreye girmeden evvel, Ocak 2023’te, günlük 965 bin varil düzeyindeydi.
SADECE AVRUPA’YA İHRACATTA DÜŞÜŞ YAŞANDI
Rusya’nın savaş sonrasında petrol eserleri ihracat destinasyonlarında, ham petrole nazaran daha farklı bir değişim görüldü ve yalnızca Avrupa’ya ihracatta düşüş yaşandı.
Asya ülkelerinin yanı sıra, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Latin Amerika’ya da Rusya’nın petrol eserleri ihracatı süratle arttı.
Mart 2022’de Rusya’dan günlük 54 bin varil düzeyinde petrol eserleri ithal eden Orta Doğu, Mart 2023’te günlük 387 bin 257 varil ithalat gerçekleştirdi.
Aynı devirde Kuzey Afrika’nın Rusya’dan petrol eserleri ithalatı günlük 35 bin 215 varilden 318 bin 564 varile yükseldi.
Latin Amerika ise geçen yıl martta günlük 93 bin 780 varil olan Rus petrol eserleri ithalatını Mart 2023’te günlük 133 bin 561 varile kadar çıkardı. (AA)