TCMB bilgilerine nazaran 24 Mayıs ile biten haftada bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları yaklaşık 143.7 milyon dolar azalışla 110.3 milyar dolar ile geçen haftaki rekor düzeye yakın seyrederken; kurumların ise 460.3 milyon dolar artışla 72.27 milyar dolara yükseldi.
Yurtiçi yerleşik bireylerin yabancı para mevduatları lokal seçimlerin çabucak öncesindeki haftaya kadar altı aylık süreçte aralıksız her hafta artış gösterdi. 31 Mart lokal seçimlerinden evvel en son 5 Ekim 2018 haftasında döviz birikimlerini azaltmayı tercih eden kişiseller, mahallî seçimlere kadar takip eden 26 haftada döviz birikimlerini kesintisiz artırdılar.
Yerel seçimlerin akabinde ise bireyler döviz birikimlerini bir ölçü azaltsa da DTH’lar son üç haftada tekrar artışa geçti.
TL AÇISINDAN İSTİKAMET BELİRLEYİCİ OLUYOR
Lokallerin döviz biriktirme yahut bozdurma eğilimleri TL açısından da taraf belirleyici oluyor. TCMB ve iktisat idaresi ise son devirde dolarizasyonu caydırıcı adımlara yönelmiş durumda.
Bu çerçevede kişiseller başta olmak üzere kimi kambiyo süreçlerinden alınan banka ve sigorta muameleleri vergisi (BSMV) sıfırdan yüzde 0.1’e yükseltilirken, analistler bu adımın dolar talebini azaltmayı amaçladığını belirtiyor.
Öte yandan BDDK, gerçek bireylerin 100,000 dolar üzeri döviz alımlarında bir iş günü valör uygulanması kararı aldı.
TCMB datalarına nazaran 5 Ekim 2018 haftasında 89.8 milyar dolar olan bireysellerin değerli maden dahil yabancı para mevduat ve fonları aralıksız artışın yaşandığı 6 aylık periyotta 20 milyar dolara yakın yükseliş göstermişti.
Bu artışın ana nedenleri olarak geçen yılın Ağustos ayında yaşanan kur şokunda ferdi yatırımcıların kâr emelli bozdurduğu 8 milyar doları yerine koyma eğilimi ile beklentiler nedeniyle birikimleri döviz cinsinden tutma alışkanlığının tesirli olduğu belirtiliyor.
Analistlere nazaran ferdî yatırımcının kendini muhafazaya alma güdüsünün yanı sıra kurda daha fazla yükseliş olacağı beklentisi de döviz talebini artırıyor.
Öte yandan TL mevduat getirilerinin enflasyonun altında kalması da yurt içi yatırımcıları döviz birikimine yönlendiriyor.
Son periyotta ise TL mevduat faizleri yükselirken kimi bankalar enflasyondan müdafaa maksatlı mevduat kampanyaları da yaptılar.
REUTERS