Tekstil ve hazır giysi dalının değerli üretim merkezlerinden olan Kahramanmaraş ve Adıyaman’da fabrikaların ziyan görmesi ile üretimi öbür vilayetlere kaydıran üreticiler, kur baskısı ile fiyata takılıyor. Sarsıntı sonrasında endüstriciler yaralarını üretimle sarmak isterken, döviz kuru üzerindeki baskı ve yüksek maliyetler üretimi sekteye uğratıyor. Türkiye’de bu alandaki iş hacminin yüzde 80’inini yaratan 25 alım kümesi ile geçen hafta bir görüşme yaptıklarını kaydeden Türkiye Giysi Sanayicileri Derneği Lideri Ramazan Kaya “Deprem sonrası yalnızca 3 haftalık bir gecikmemiz oldu.
TÜRKİYE % 30 DAHA PAHALI
Alım kümelerinin zelzele nedeni ile sipariş iptali yok. Yaralarımızı üretimle sarabiliriz. Sarsıntıdan kaynaklanan bir iş kaybımız yok. Fakat maalesef sarsıntı sonrası maliyet ve kur baskısından ötürü müşterilerimiz siparişlerini Türkiye yerine Bangladeş ve Hindistan’a kaydırıyor. İhracatımızda yüzde 10’luk düşüş var. Kapasite kullanımlarımızda yüzde 20-30’luk bir boşluk var” dedi. Alım kümelerinin Türkiye’ye olumlu yaklaştığını, üretim manasında bir sorun yaşanmadığını kaydeden Kaya, markaların Türkiye’deki fiyattan şikayet ettiğini lisana getirdi. Burada personellik fiyatları ve yüksek üretim maliyetleri nedeni ile fiyat artırmak durumunda kaldıklarını belirten Kaya, ortalamada rakip ülkelere nazaran Türkiye’nin yüzde 30 daha değerli olduğunu söyledi.
Türkiye’den yıllık toplam 10 milyar dolarlık hazır giysi alımı yapan markalar sarsıntıdan sonra da Türk hazır giysi ve dokumacılık üreticilerine takviye açıkladı. Üreticiler yüksek maliyetler ve fiyat nedeniyle rekabet edemiyor.
Fiyattan taviz yok
Deprem bölgesinin siparişlerde müspet ayrımcılığı hak etiğini kaydeden İstanbul Dokuma ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Lideri Ahmet Öksüz, dalda bir dayanışma olduğunu ve hasarlı binası olan şirketlerin dışarıdan dayanak aldığını kaydetti. Alım ofislerinin takviyelerini çekmemesini ve üretimin canlanması için daha fazla sipariş istediklerini lisana getiren Öksüz, şöyle devam etti: “Alım kümelerinin belirli bir amaç fiyatları var onun dışına çıkmıyorlar. Yabancı alıcılar o hususta pek taviz vermez. İhracatta geçen yılın ikinci yarısında aslında yavaşlamıştık. Yıllık bazda bir düşüş olacak. Dokumacılıkta yüzde 21 civarındaydı düşüşümüz. Sarsıntının tesiri ile amaçlarımızda bir düşme olacak ancak büyük oranda bir şaşma beklemiyorum.”
İHRACAT AMAÇTAN ŞAŞABİLİR
Üretim kapasitelerinde bir küçülme yaşandığını aktaran Ramazan Kaya, bu küçülmenin yüzde 30’unun talep azalması yüzde 70’inin ise maliyet ve fiyat tutturamama kaynaklı olduğunu aktardı. Hem talep daralması hem de yüksek fiyat nedeni ile kaçan müşterilerin ihracat üzerinde tesir edeceğini anlatan Kaya, “2022 yılında 21.2 milyar dolar ihracatımız var. 2023 için 23 milyar dolar bir gayemiz vardı. Maliyet ve talepsizlikten dolayı ihracatımızın 19-20 milyar dolar civarında kalacağını gösteriyor” dedi.