ECB uzmanları, bankanın internet sitesinde yayımladıkları “Euro Bölgesi gayrimenkul piyasalarında yatırım fonlarının artan rolü: riskler ve faktörler” isimli Makroihtiyati bültende ticari gayrimenkul piyasasından finansal istikrara yönelik tehlikelere dikkati çekti.
Ticari gayrimenkul fonlarının şu anda Euro Bölgesi’ndeki ticari gayrimenkulün yüzde 40’ını elinde tuttuğuna yer verilen bültende, faizlerin artmasıyla gayrimenkul bölümünde artan yine finansman meselelerinin Avrupa’da da bu alanda çıkışlara yol açabileceği konusunda ikazda bulunuldu.
DENGESİZLİK OLUŞTURDU
Bültende, gayrimenkul yatırım fonlarının net varlık bedelinin son 10 yılda üç kattan fazla artarak 1 trilyon euronun (1,1 trilyon dolar) üzerine çıkarak gayrimenkul piyasalarıyla karşılıklı bağımlılıklarını artırdığına vurgu yapılarak, fonlarda yatırımcıların sık sık para çekme fırsatlarının olduğu ve varlıkların epey likit olmadığı için bir dengesizlik oluşturduğu belirtildi.
Bu dengesizliğin fonları likidite baskısı nedeniyle düşük fiyatlarla düşünceli satışlara karşı savunmasız hale getirebileceğinin vurgulandığı bültende, bunun da gayrimenkul piyasası üzerindeki baskıyı daha da artırabileceği ihtarında bulunuldu.
ECB’ye nazaran, bu alandaki istikrarsızlık ticari gayrimenkul üzerinde “sistemik bir tesire sahip olabilir” ve bu da “daha geniş finansal sistemin istikrarını” ve gerçek ekonomiyi etkileyebilir.
“GERİ ALMA MALİYETLERİ…”
ECB uzmanları, bültende çok fazla yatırımcının çok kısa müddette para çektiği için geri ödemeleri sınırlamak zorunda kalan ABD’deki Blackstone Real Estate Income Trust (Breit) fonunu örnek göstererek, fonların likidite talebindeki artışları daha güzel yönetmesine ve piyasa gerilimi sırasında ortaya çıkabilecek geri alma maliyetlerini içselleştirmesine yardımcı olacak kurallar geliştirilmesi gerektiği belirtti.
ECB’nin ihtarının, Avrupa Sistemik Risk Kurulu’nun (ESRB) ocakta Avrupa Birliği ve üye ülkelerin ticari gayrimenkul piyasasından kaynaklanan sistemik tehditlere yönelik nezaretlerini geliştirmeleri gerektiği konusunda uyarmasından sonra gelmesi dikkati çekti. (AA)