Trakya çiftçisinin en büyük gelir kaynaklarından biri olan ve ‘sarı gelin’ olarak isimlendirilen ayçiçek bu yıl Edirne çiftçisini huzursuz etti. Türkiye’nin yüzde 30 yemeklik ayçiçeği gereksinimini karşılayan Edirne’de kullanılan bir tohum çeşidi ve serin giden havalar ayçiçeği tarlalarını ‘köse’ ismi verilen hastalıkla vurdu. Edirne merkezde binlerce dekar ekili yerde görülen hastalık nedeniyle üretici hasatta yüzde 40’a kadar randıman kaybı bekliyor. Köse hastalığı, kökten başlayarak bitkiyi sarıyor ve uzunluk vermesini engelleyip ayçiçeği yapraklarında mantarlamaya neden oluyor.
‘ÇİFTÇİ İÇİN GÜÇ BİR SÜREÇ YAŞIYOR’
Kent merkezinde 60 bin dekar ekili toprakta ‘köse’ hastalığı görüldüğünü söyleyen Edirne Ziraat Odası Lideri, Hüseyin Otomobilci, “Mevsimin kurak ve serin geçmesi ve bir firmanın sattığı tohum nedeniyle köse hastalığı yaşanıyor. Bu hastalığı her marka ayçiçeği tohumunda yaşamadık. Lakin bizim isteğimiz firmaların bu eserleri piyasaya sürmemeleri. Geçtiğimiz yıllarda bu tohumlar yüksek randıman yapan çeşitlerdi. Biz evvelki yıllar yüksek randıman nedeniyle bu çeşitleri ekmeye devam ettik. Lakin bu yıl ki hava kuralları akşam soğuk, gündüz sıcak olması, iklim değişikliğinden bu hastalığa uygun bir ortam yarattı. Bu yıl havaların yağışlı gitmesi ektiğimiz hastalıklı yerleri bozup tekrar ekmemize neden oldu, bu da büyük bir maliyet. Bu yıl maliyetlerin artması da bizi dara soktu. Hastalığın yalnızca kent merkezinde 60 bin dekar alanda tesirli olduğunu söyleyebiliriz. Edirne geneline baktığımızda ise çok daha fazla yani 300 ile 400 bin dekar alanda tesirli olduğunu görüyoruz. Hava kaideleri yeterli giderse randıman kaybını azaltarak hasat yaparız. Bu süreç çiftçi için sıkıntı bir süreç diyebiliriz” dedi.
Hastalığın daha çok toprak yapısı ağır olan tarlalarda görüldüğünü söyleyen ayçiçeği üreticisi Erdal Akgün de, “Bu yıl bir bir firmanın tohumunda köse hastalığı görülüyor. Bu tarlalarına nazaran değişiyor, kimilerinde yüzde 10, kimilerinde yüzde 20 üzere görülüyor. Hastalık daha çok toprak yapısı ağır olan tarlalarımızda bulunuyor. Yani bir çok çiftçimiz ayçiçek ekili tarlalarını bozup yine ekti. Çok uzun vakittir baş göstermeyen hastalık maalesef bu yıl tekrar ortaya çıktı. Bu yıl ayçiçeği açısından durum hiç iç açıcı değil. Tabi ki ilaç kullanılıyor. Havaların ısınmaması bu hastalığın ortaya çıkıp yayılmasına neden oluyor. Aslında çok problemler yaşayan çiftçimize bir darbe de köse hastalığından geldi” diye konuştu.
YÜZDE 40 RANDIMAN KAYBI BEKLENİYOR
Lalapaşa ilçesine bağlı Muratçalı köyü ayçiçeği üreticisi Şaban Topçu ise, hastalık nedeniyle randıman kaybının birtakım bölgelerde yüzde 40 olduğunu söyledi. Topçu, “Bizim durumumuz bu sene düzgün değil. Firmanın bu sattığı eserden kaynaklanan ziyanı karşılaması gerekiyor. Çiftçinin durumu çok bozuk mazot değerli, gübre ve ilaç değerli. Ne yapacağımızı bilemiyoruz. Ziyanımız çok” dedi.
DHA