Gününüzde pek çok kişi enerjik olmak ve hastalıklara karşı bağışıklığını güçlü tutmak için besin desteği kullanıyor. Ekseriyetle faydalı ve gerekli olduğu düşünülen bu eserlerin itinasız tüketildiğinde birtakım yan tesirlere neden olabileceğini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Khatıra Abbasova, hususla ilgili şu bilgileri paylaştı:
Dr. Khatıra Abbasova
VİTAMİN VE MİNERALLERİN ÖNEMİ
Vücudun düzgün ve verimli çalışabilmesi için vitamin ve mineralleri eksiksiz alması gerekir. Pek çok kişi, gerilimli hayat, gereğince sağlıklı beslenememek üzere pek çok nedenden ötürü vitamin ve mineralleri kâfi ölçüde alamıyor. Bu nedenle de besin desteklerine muhtaçlık duyuyor. Bu destekler; günlük ömürde metabolizmanın daha dinamik olması için, bedene dışarıdan verilen takviye ve tamamlayıcı besin olarak düşünülüyor. Lakin besin desteği kullanımı bireye yönelik bir uygulamadır. Eksiklikler, kişinin sıhhat durumuna, yaşına ve bedeninin muhtaçlığına nazaran laboratuvarda yapılan testler yoluyla belirlenmelidir. Hekim tarafından da sıhhat sıkıntılarının giderilmesine yönelik uygun dozlarda takviye tedavisi verilmelidir. Besin destekleri vitamin, mineral, protein ve amino asit, esansiyel yağlar, bitkisel ekstralar ve enzimlerin yüksek ölçüde hap, şurup yahut şase formundaki versiyonlarıdır. Sunulan besin öğelerinin birden fazla, günlük diyette doğal olarak bulunmaktadır. Yani mümkün olduğunca doğal yoldan alınmalıdır.
EN ÇOK TÜKETİLEN VİTAMİN DESTEKLERİ
Son yıllarda besin destekleri yaygın bir halde kullanılıyor. Günlük ömürde en çok tüketilen vitaminler ve fazla dozlarının bedene ziyanları şunlardır:
C VİTAMİNİ
C vitamini insan bedeninin en çok gereksinim duyduğu vitaminlerden biridir. Bağışıklık sistemini güçlendirir, enfeksiyonlardan korur, folik asit ve demir emilimini kolaylaştırarak kansızlık gelişimini önler, kolajen üretimini kolaylaştırarak ciltle bağ dokusuna esneklik ve güç kazandırır. C vitamini içeren besinler portakal, mandalina, greyfurt, limon; maydanoz, kabak, karnabahar, domates, ıspanak, yeşil biber; kuşburnu, frenk üzümü, çilek ve misket limonudur. Çok yüksek dozlarda C vitamin takviyesi alınması ishal, alerjik deri bulguları, reflü ve böbrek taşı üzere meseleler doğurur.
D VİTAMİNİ
En yeterli kaynağı güneş olan D vitamini kalsiyum ve fosfor emilimini hızlandırarak kemiklerin güçlenmesine yardımcı olur; kasları kuvvetlendirir, göğüs ve kolon kanseri riskini azaltır, kan basıncını düşürür, bağışıklık sistemini güçlendirip kalp hastalıklarını önler. D vitaminin en çok bulunduğu besinler; balık yağı, balık, karaciğer, yumurta sarısı, süt ve süt eserleridir. Yetersiz güneşlenme ve doğal besinlerde az ölçüde D vitamini bulunması D vitamini eksikliğinin sık görülme sebeplerindendir. Fazla ölçüde D vitamini ise kanda kalsiyum düzeyinin yükselmesine, doku ve eklem kireçlenmelerine, şiddetli mide ağrısına, böbrek taşı oluşumuna, hipertansiyona ve zehirlenmeye neden olabilir.
EN ÇOK TÜKETİLEN MİNERAL DESTEKLERİ
En yaygın tüketilen minerallerin yararları ve fazla dozlarının bedene ziyanları ise şöyle:
KALSİYUM
İnsanlar dahil tüm canlı organizmaların gereksinim duyduğu bir mineraldir. Kemik sıhhati için hayati değer taşır. Yoğurt yumurta, süt, sardalya, somon balığı, peynir, brokoli ve baklagilde bulunur. Menopoz periyodundaki bayanların kesinlikle kalsiyum dayanağı alması gerekir. Günde bin 500 mg’dan fazla dozda kalsiyum almak mide ağrısına, böbrek taşlarına neden olabilir. Kanda kalsiyum yüksekliği ise kalbin daha sık ve denetimsiz kasılmasına, bu durum da ritim bozukluğuna ve kalp yetmezliğine yol açabilir.
MAGNEZYUM
Kas ve kemik sıhhatini korumak ve kan basıncının olağan seyrini sürdürmesini sağlamak için değerli bir mineraldir. Magnezyum bulunan besinler; bitter çikolata, avokado, muz, baklagiller, kuruyemişler üzere besinlerde bulunmaktadır. Denetimsiz kullanımı önemli sıkıntılara sebebiyet verebilir. Mide bulantısı, kusma, ishal, baş dönmesi, bayılma, yavaşlayan kalp atışları, kaslarda oluşan spazmlar, düşük tansiyon, ani kalp durması üzere önemli sıkıntılar görülebilir.
ÇİNKO
Kronik hastalıklara yakalanma riskini azaltır, bağışıklığı güçlendirir, yaşa bağlı hastalık riskini azaltır, yara uygunlaşmasını hızlandırır, cilt sorunlarını önler, saç dökülmesine karşı savaşır ve bağışıklık sistemini güçlendirir. Çinko susam, yumurta, patates, kırmızı et, kabuklu deniz eserleri ve yeşil yapraklı sebzelerde bulunur. Fazla ölçüde çinko desteği kullanan bireylerde çinko toksisitesi denilen çinko fazlalığı meydana gelebilir. Kas krampları, bağışıklığın azalması, kusma, ateş, mide bulantısı, ishal ve baş ağrısı üzere yan tesirleri görülebilir.
