CHP Genel Lider Yardımcısı Orhan Sarıbal, “Üretim Yapamayan Tarım Ülkesi Türkiye” isimli rapor hazırladı. Rapora nazaran AKP’nin uyguladığı siyasetlerle tarım çökme noktasına geldi. AKP ülkede üretim yapılması için siyaset üretmek yerine ithalat yapmayı tercih etti. AKP uzun vadeli planlama yerine yılı, ayı ve günü kurtarmaya dönük uygulamalar yaptı. Raporda yer alan belirlemeler şöyle:
ÇİFTÇİYE HAKKI VERİLMEDİ: 2006’da çıkarılan tarım yasasının öngördüğü ziraî desteklemeler için bütçeden ayrılacak hissenin ulusal gelirin yüzde 1’inden az olmaması kararına uyulmadı. Ziraî dayanak ulusal gelirin yüzde 0.36’sı ile 0.63 aralığında kaldı. Nüfus her yıl 1 milyona yakın artarken, tarım alanları ve ziraî üretim geriledi. ÇİFTÇİ SAYISI AZALDI: 2002 yılında 26.5 milyon hektar olan tarım alanları, 2018 yılında kadar 3.35 milyon hektar azalarak 23.2 milyon hektar alana düştü. 2003 yılında 2 milyon 765 bin 287 kişi çiftçi kayıt sistemine kayıtlıyken, 2018 sonunda bu sayı 2 milyon 103 bin 765 bireye düştü. 661 bin 519 kişi üretimden ayrıldı.
Orhan Sarıbal
İSTİHDAM DÜŞTÜ: 2002 yılında tarım kesiminde çalışan kişi sayısı 7 milyon 458 bin kişi olurken, bu sayı Aralık 2018 prestijiyle 4 milyon 795 bin bireye düştü. Son 16 yılda tarım bölümünde çalışan kişi sayısı 2 milyon 663 bin kişi azaldı. Tarım kesiminin istihdam içindeki hissesi da yüzde 35 iken 2018 yılında bu hisse yüzde 17.3’e geriledi.
TARIMSAL BÜYÜME AZALDI: 2002 yılında tarımın Türkiye’nin gayri safi yurt içi hasılasındaki hissesi yüzde 10.27 oranındayken, bugün bu oran yüzde 5.76’ya geriledi. Tarım dalının büyüme suratı 2002 yılında yüzde 8.7 olurken, bugün oran yüzde 1 düzeyinde.
İTHALAT ARTTI: AKP iktidarı devrinde tarıma verilmesi gereken dayanaklar ithalat yapılarak harcandı. 2003-2018 yılları ortasında Türkiye 95 milyar 260 milyon dolar fiyatında ziraî eseri ithal etti.
ÇİFTÇİ BORÇ BATAĞINDA: Takviye görmeyen ve ürettiğinden kazanamayan çiftçi borç batağına saplandı. AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında 2.6 milyon çiftçinin o günkü borcu 530 milyon TL civarındaydı. Bugün çiftçi sayısı 2.1 milyona gerilirken, çiftçilerin toplam borcu 106 milyar TL dolayına yükseldi.
Bakanlık koltuğuna 6 isim oturdu
“Üretim Yapamayan Tarım Ülkesi Türkiye” raporunda Tarım Bakanlığı idaresi de ele alındı. AKP periyodunda Tarım Bakanlığı koltuğunda 6 bakan oturdu. 2002-2019 yılları ortasında AKP hükümetlerinde Sami Güçlü, Mehdi Eker, Kudrettin İstek, Faruk Çelik, Eşref Fakıbaba misyon yaptı. Hala de Bekir Pakdemirli Tarım Bakanı olarak vazife yapıyor.