Sulu, tatlı ve taze domatesler salatalara lezzetli bir katkı sağlarken, konserve çeşitleri de makarnalar, güveçler ve köriler için lezzetli soslar yapmak için kullanılabilir. Ama domateslerin de bir sürü sıhhat faydasının olduğunu biliyor muydunuz? Yazımızda domatesin sıhhate yararları hakkında bilinmesi gerekenleri derledik… Domatesin yararları nelerdir? İşte cevabı…
DOMATES HAKKINDA BİLGİ
Domates hem meyve hem de zerzevat olarak kabul edilir ve bilhassa Akdeniz bölgesinde, mutfakların ayrılmaz bir kesimini oluşturur . Günlük domates tüketimi, yiyeceklerin tadını zenginleştirmenin yanı sıra sıhhate büyük bir dayanak sağlar. Domatesi makarna, pizza, ketçap ve çeşitli içecekler üzere farklı yiyeceklerde bulabilirsiniz. Çok süratli bir halde yetiştişip büyüdüğü için mükemmel bir besin kaynağıdır ve bu da domateslerin birçok ulus için temel bir besin olmasının en büyük nedenidir. Bilimsel ismi Solanum lycopersicum’dur.
DOMATESİN BESİN DEĞERLERİ
100 gram domateste bulunan besin değerleri
Su: 89.44 g
Enerji: 32 kcal
Protein: 1.64 g
Toplam lipit (yağ): 0.28 g
Karbonhidrat: 7.29 g
Lif: 1.9 g
Toplam şekerler: 4.4 g
Kalsiyum: 34 mg
Demir: 1.3 mg
Magnezyum: 20 mg
Fosfor: 32 mg
Potasyum: 293 mg
Sodyum: 186 mg
Çinko: 0.27 mg
C vitamini, toplam askorbik asit: 9.2 mg
Tiamin: 0.08 mg
Riboflavin: 0.05 mg
Niasin: 1.22 mg
B-6 Vitamini: 0.15 mg
Folat, DFE: 13 µg
B-12 Vitamini: 0 µg
A Vitamini, RAE: 11 µg
A Vitamini, İÜ: 215 İÜ
E Vitamini (alfa-tokoferol): 1.25 mg
D Vitamini (D2 + D3): 0 µg
D vitamini: 0 IU
K Vitamini (filokinon): 5.3 µg
Yağ asitleri, toplam doymuş: 0.04 g
Yağ asitleri, toplam tekli doymamış: 0.04 g
Yağ asitleri, toplam çoklu doymamış: 0.11 g
Yağ asitleri, toplam trans: 0 g
Kolesterol: 0 mg
Kafein: 0 mg
DOMATESİN FAYDALARI
– Kanser
Domates, C vitamini ve öteki antioksidanlar bakımından kıymetli ve varlıklı bir kaynaktır. Domatesler kansere neden olduğu bilinen özgür radikallerin oluşumuyla gayrete yardımcı olabilir.
– Kalp sağlığı
Kalp hastalıkları (kalp krizi ve felç dahil) dünyada en yaygın vefat nedenidir. Orta yaşlı erkeklerde yapılan bir çalışmada, kandaki düşük likopen ve beta-karoten seviyeleri, kalp krizi ve felç riskini arttırmıştır. Klinik çalışmalardan elde edilen datalara nazaran, likopen desteğinin LDL (kötü) kolesterolün düşürülmesine yardımcı olabileceğini göstermektedir. Domates eserleri ile ilgili yapılan klinik çalışmalar, iltihaplanma ve oksidatif gerilimin belirtilerine karşı faydalarını göstermektedir. Ayrıyeten kan damarlarının iç katmanı üzerinde gözetici bir tesir gösterirler ve kanın pıhtılaşma riskini azaltabilirler.
– Varlıklı vitamin ve mineral kaynağı
Tek bir domates günlük C vitamini muhtaçlığının yaklaşık %40’ını sağlayabilir. C vitamini, hür radikallerin bedenin sistemlerine ziyan vermesini önleyen doğal bir antioksidandır. Ayrıyeten bol ölçüde A vitamini, potasyum ve demir içerir. Potasyum hudut sıhhatini müdafaada hayati bir rol oynar ve demir olağan kan deveranını sürdürmek için temeldir. Kan pıhtılaşması ve kanamayı denetim altına almak için gerekli olan K Vitamini de domateslerde bol ölçüde bulunur.
– Sigaradan kaynaklanan hasarları onarmaya yardımcı olur
Domateslerde kumarik asit ve klorojenik asit, sigaralarda bulunan ana kanserojen olan nitrozaminlere karşı savaşır. Domateslerde yüksek ölçülerde bulunan A vitamininin, kanserojenlerin tesirlerini azalttığını göstermiştir. Yapılan bir araştırma, domateslere kırmızı rengini veren likopenin kanserin önlenmesinde de yardımcı olabileceğini göstermektedir.
– Gözlerinize düzgün gelir
Domates, likopen, lutein ve beta-karoten de dahil olmak üzere karotenoid ismi verilen bir küme fitokimyasal içerir. Bu bileşikler göz sıhhatini korumak için değerlidir ve yaşa bağlı maküler dejenerasyona ve öbür göz hastalıklarına karşı muhafaza sağlayabilir.
– Sindirim sıhhatini artırmak
Eğer kabızlığa yatkınsanız, domatesdeki sıvı ve lif faydalı olabilir. Birtakım insanlarda pişmiş domateslerden gelen asitlerin asit geri akışını ve hazımsızlığı tetikleyebileceğini yahut kötüleştirebileceğini unutmayın.
– Cilt sıhhatini koruyun
2011’de yapılan bir araştırma, domates salçası ve zeytinyağı kombinasyonunun güneşin zararlarına karşı korunduğunu ve cilt yapısını oluşturan, sert ve genç kalmasını sağlayan bir molekül olan pro-kollajen üretimini arttırdığını buldu. Bilim adamları, domateste bulunan likopenin anahtar olduğuna inanıyor.
– Güçlü saçlar için
Domateslerdeki A vitamini saçınızın parlak ve güçlü olması için kusursuz bir kaynaktır. Ayrıyeten, gözlerinize, cildinize, kemiklerinize ve dişlerinize değerli katkılar sağlar.
– Bayanlarda menopoz sendromlarını hafifletir
2015 yılında yapılan bir araştırmada; domates suyu alımının korku, dinlenme, güç harcaması ve kalp atış suratı üzere birtakım menopoz semptomlarını hafifletmeye yardımcı olduğu tespit edildi.
Domatesi pişirmek mi yoksa çiğ tüketmek mi yararlı?
Araştırmalar domateslerin işlenmesi ve pişirilmesinin besin bedellerini, bilhassa de antioksidan aktivitelerini ve likopen bileşiklerini artırabileceğini göstermektedir.